مقايسه تراكم مواد معدني استخواني اندام برتر و غيربرتر زنان هندباليست حرفه‌اي ايران

The Comparison of Bone Mineral Density in Dominant andNon-Dominant Limbs of Iran Female Professional Handball Players

عموم بازيكنان براي پرتاب يا ضربه زدن به توپ، يك دست و پاي برتر دارند، اين برتري ممكن است به افزايش تراكم مواد معدني استخوان در اندام برتر ورزشكاران منجر شود. هدف از اين تحقيق، مقايسه تراكم مواد معدني استخواني دست برتر و غيربرتر و پاي برتر و غيربرتر زنان هندباليست حرفه اي بود. پانزده هندباليست زن حرفه اي (ميانگين ± انحراف استاندارد، سن: 1/3±6/23 سال، قد 6/3±4/169 سانتي متر، وزن 7/5 ±9/62 كيلوگرم) در اين تحقيق شركت كردند. تراكم مواد معدني استخوان راديوس دست برتر و غيربرتر و همچنين گردن و تروكانتر استخوان ران پاي برتر و غيربرتر ورزشكاران با استفاده از دستگاه سنجش تراكم مواد معدني استخوان (DEXA) اندازه‌گيري شد. نتايج تحقيق نشان داد كه در تراكم مواد معدني استخوان دست برتر (7/381 ميلي گرم بر سانتي متر مربع) و غيربرتر (3/384) هندباليست ها تفاوت معناداري وجود ندارد (05/0 < P). اما تفاوت معناداري در تراكم مواد معدني استخوان پاي برتر (4/925) و غيربرتر (4/956) آنها مشاهده شد، به طوري كه تراكم مواد معدني استخوان پاي غيربرتر حدود 10 درصد بيشتر از پاي برتر بود (05/0 > P). تراكم مواد معدني استخوان پاي برتر و غيربرتر به طور معناداري بيشتر از دست برتر و غيربرتر بود (05/0 > P). تراكم مواد معدني اندام تحتاني هندباليست ها بيشتر از اندام فوقاني آنها بود (05/0 > P). تراكم مواد معدني استخوان بالاتنه نيز به طور معناداري بيشتر از پايين تنه بود (05/0 > P). مي توان نتيجه گرفت كه درگيري بيشتر پاي غيربرتر در تيك آف، استارت، توقف، پرش و فرود در هندبال موجب افزايش تراكم مواد معدني استخوان در پاي غيربرتر مي شود

To throw and kick the ball, most players use a dominant hand or leg which may increase bone mineral density (BMD) of dominant limb. The aim of this study was to compare BMD of dominant and non–dominant hand and leg of professional female handball players. 15 professional handball players (Mean SD: age 23.6+3.1 yr, height 169.4+3.6 cm, weight 62.9+5.7 kg) participated in this study. Bone mineral density of radius (dominant and non – dominant hand), femoral neck and trochanter (dominant and non – dominant leg) were measured by dual energy X-ray absorptiometry (DEXA). The results of this study showed no significant difference in BMD between dominant (381.7mg/cm2) and non – dominant hand (384.3mg/cm2) in handball players (P > 0.05). But a significant difference was observed in BMD between dominant (925.4mg/cm2) and non – dominant leg (956.4mg/cm2) as BMD of non – dominant leg was about 10% higher than dominant leg (P < 0.05). BMD of dominant and non – dominant legs was significantly greater than dominant and non – dominant hands (P < 0.05). Lower extremities had significantly higher BMD than upper extremities (P < 0.05). In contrast, upper body had significantly higher BMD than lower body (P < 0.05). It can be concluded that involvement of non – dominant leg in taking off, start, stop, jump and land more and more increases BMD in handball players.