رويكردي تحليلي به ماهيت حق كسب يا پيشه يا تجارت و حق سرقفلي

An Analytic Approach to the Nature of the Right to Lease or Key Money

حق سرقفلي و حق كسب يا پيشه يا تجارت، از تاسيسهاي حقوقي رايج در حقوق موضوعه ايران است كه در خصوص وحدت يا دوگانگي آن هم در دكترين و هم در رويّه قضايي اختلاف نظر وجود دارد و به نظر مي‌رسد اين امر ناشي از عدم تبيين ماهيّت و طبيعت حقوقي اين حقّ است. اين نوشتار با طرح ديدگاههاي مختلف به تبيين مفهوم و ماهيت حق سرقفلي به عنوان يك حق و امتياز و تمايز آن از سرقفلي به عنوان وجهي كه توسط مستاجر به مالك يا مستاجر قبلي پرداخت مي‌شود، مي‌پردازد و سپس با رويكردي تحليلي از مقايسه حقّ سرقفلي و حق كسب يا پيشه يا تجارت و بيان جهات اشتراك و افتراق آنها بحث مي‌كند.

Key money (sarqofli) or the right to lease is a current legal institution in Iranian positive law; on the unity or dualism of which there is disagreement both in doctrine and judicial practice, and the situation seems rooted in the fact that its legal nature has not been explained. By introducing different viewpoints, this article deals with the explanation of the concept and nature of key money as a right and a privilege and its difference from key money as a sum of money paid by a leaseholder to the owner or previous tenant. Then, with an analytic approach, it discusses the comparison between the right to key money and the right to lease and their similarities and differences.