بررسي تاثير كم آبياري و پليمر سوپر جاذب بر انتقال مجدد مواد فتوسنتزي در ذرت دانه‌اي (Zea mays L.)

Studying the effects of irrigation deficit and superabsorbent polymer on remobilization of assimilates in corn (Zea mays L.)

تنش خشكي يكي از مهم‌ترين مشكلات كشاورزي در مناطق خشك و نيمه خشك است. كاربرد برخي مواد، نظير پليمرهاي سوپر جاذب در خاك، باعث كاهش آبشويي كودها، افزايش نگهداري آب در خاك و در نتيجه كاهش مصرف آب مي‌شوند. اين آزمايش بر روي ذرت (Zea mays L.) در منطقه دشتك زاهدان در فصل زراعي 1390 انجام شد. طرح آزمايشي به كاربرده شده كرت‌هاي خرد شده با طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي شامل تيمار آبياري با سه سطح 60، 80 و 100 درصد تامين نياز آبي ذرت (ETc) به عنوان عامل اصلي و مقادير سوپر جاذب با چهار سطح صفر، 30، 60 و 90 كيلوگرم در هكتار به عنوان عامل فرعي با 3 تكرار بود. نتايج نشان داد كه رژيم آبياري، سوپر جاذب و اثرات متقابل آن‌ها بر همه ويژگي‌هاي ذرت اثر معني دار داشت. مدل‌هاي رگرسيون برآورد شده نشان داد كه كاربرد سوپر جاذب در شرايط 100% آبياري بر روي محتوي نسبي آب برگ، شاخص كلروفيل، ميزان انتقال مجدد مواد فتوسنتزي، سهم انتقال مجدد و عملكرد دانه بي‌اثر بود، اما سوپر جاذب در شرايط تنش خشكي تمام خصوصيات ذرت را بهبود داد. نتايج نشان داد كه كاربرد 60 كيلوگرم سوپر جاذب در هكتار آب مورد نياز ذرت را به ميزان 20 درصد كاهش داده و باعث عملكرد دانه و ويژگي‌هاي فيزيولوژيكي مشابه تيمار 100 آبياري شد.

Drought stress is one of the most important problems of agriculture in arid and semiarid regions of the world. The application of substances such as superabsorbent polymers in soils may decrease fertilizers leaching and increase water retention in the soil which reduces crop water use in turn. This experiment was conducted with corn (Zea mays L.) in Dashtak, Zahedan during growing season 2012. The experiment was done as a split-plot with three irrigation regimes including irrigation to provide 60%, 80% and 100% corn water requirement (ETc) as main plots and four amounts of superabsorbent polymer (SAP) including 0, 30, 60 and 90 kg ha-1 as subplots in a completely randomized block design with three replications. The results showed that the effect of irrigation regimes, SAP levels and interaction between the two factors had significant effect on all studied traits. The regression models estimated for relative water content (RWC), chlorophyll index (CI), remobilization of photosynthetic matters (RPM), portion of remobilization to seed and seed yield indicted that applying SAP under 100% ETc had no effect on above traits, while all corn traits were improved under drought stress. The results also showed that applying 60 kg ha-1 SAP decreased corn water requirement as much as 20% and caused a seed yield and physiological characters equivalent to that of the 100% ETc.