تحليل هندسي چين خوردگي تپال در حاشيه جنوبي البرز خاوري- شاهرود

Geometrical analysis of Tepal Folding in Southern Range of Eastern Alborz-Shahrood

چين خوردگي تپال در باختر شهرستان شاهرود در حاشيه جنوبي البرز خاوري مورد مطالعه قرار گرفت. سازندهاي موجود در منطقه در محدوده سني پاليوزوييك تا اواخر ژوراسيك قرار دارند. بررسي ساختارهاي زمين شناسي براي درك بهتر تاريخچه تكاملي البرز در منطقه انجام گرفت. پس از بررسي هندسي چين هاي بزرگ مقياس و ميان مقياس، مشخص شد كه چين هاي بزرگ مقياس با داشتن سطح محوري متمايل به سمت جنوب و جنوب خاوري با ساختار گل-مانند در نظر گرفته شده براي البرز مطابقت دارند. اين ساختار دراثر كوتاه شدگي البرز خاوري با فشارش شمالي- جنوبي و همچنين عملكرد گسل هاي اصلي سامانه گسلي شاهرود ايجاد شده است. چين هاي ميان مقياس داراي دو روند شمال خاوري- جنوب باختري و خاوري-باختري هستند. داده هاي اندازه گيري شده از چين ها نشان مي دهد كه چين هاي با روندشمال خاوري- جنوب باختري ساختارهاي مرتبه دوم مربوط به چين هاي بزرگ مقياس نظير تاقديس و ناوديس تپال هستند در حاليكه چين هاي با روند خاوري- باختري مرتبط با گسلش مي باشند. با توجه به شباهت شيب و امتداد سطح محوري چين هاي داراي روند خاوري-باختري با گسل هاي رانده موجود مي توان پيشنهاد كرد كه اين چين ها در اثر فشارش شمالي-جنوبي حاكم بر منطقه بوجود آمده اند.

Tepal Folding is located west of Shahrood and in the southern boundary of the Eastern Alborz range. The observed formations in the studied area have been ranged from Paleozoic to late Jurassic age. We surveyed the geological structures to have a better realization of the evolutionary history of the Alborz in this period. After geometric review of macroscopic folds and mesoscopic folds, itʹs revealed that macroscopic folds which have a trend tend to south and south west, are consistent with Flower Structure of Alborz. These folds were made due to the shortening of Eastern Alborz with a north-south compression, and also due to the major faults of Shahrood Fault System. Mesoscopic folds have two trends simultaneously, namely with northeast-southwest and east-west direction. Measured data from folds revealed that the first group is of the secondary order of macroscopic folds like Tepal syncline & anticline, whereas folds with east-west directions are fault related folds. Based on dip and strike of axial plane from thrust faults in the region, it could be suggested that these folds were made by north-south compression in the region. Key words: Flower structure, axial plane, thrust faults, Tepal syncline.