پهنه‌بندي خطر زمين‌لغزش در محدوده كانال آبرساني دزكرد (شمال غرب فارس)

Landslide risk zonation around Doz-Kord irrigation canal, northwestern Fars

طرح كانال آبرساني دزكرد، به دليل اهميت اجتماعي اقتصادي، يكي از طرح‌هاي با حساسيت بالا مي‌باشد. با توجه به موقعيت محدوده‌ي مورد مطالعه و اثر منفي پديده لغزش بر عمر مفيد و پايداري سازه‌هاي هيدروليكي، پهنه‌بندي خطر زمين‌لغزش بسيار حايز اهميت است. اين پژوهش بر روي بخش‌هاي با شيب‌هاي نسبتاً تند كه داراي گسل‌هاي فعال مي‌باشد انجام شد. منطقه مورد بررسي با توجه به ميزان بارندگي، داراي پتانسيل وقوع انواع زمين‌لغزش مي‌باشد. در اين منطقه، عوامل موثر در ناپايداري شيب‌ها با توجه به شرايط محيطي، جنس سنگ‌ و خاك‌‌، فاصله از گسل، ميزان شيب دامنه‌ها‌، فاصله از محور جاده و پراكندگي آبراهه‌ها تعيين گرديد. لايه‌هاي اطلاعاتي پارامترهاي موثر در ناپايداري شيب‌ها با استفاده از نقشه‌ها، داده‌هاي موجود و بررسي‌هاي ميداني در محيط جي‌آي‌اس (Geographic Information System, GIS) تهيه شدند. اين لايه‌ها طبقه‌بندي و وزن‌دهي شده و با يكديگر تلفيق شدند. در نهايت نقشه پهنه‌بندي خطر زمين‌لغزش با پنج رده مستعد لغزش تهيه گرديد. بر اين اساس، طول مسير كانال از لحاظ استعداد زمين لغزش داراي پتانسيل هاي متفاوتي است كه در هر محدوده نيازمند تمهيدات مهندسي متفاوتي است.

Doz-Kord irrigation canal project is of great socioeconomic significance and is one of the important projects currently running in the northwestern part of Fars Province. Considering the site location plan and the negative effect of slip phenomenon on life and the stability of hydraulic structures, a landslide risk zoning study is very important for this project. Project location consists of loose material with a relatively sharp slope and several active faults. The potential occurrence of landslides in the studied area because of rainfall climate is very high. According to parameters such as rock and soil types, distance from faults, slope of domain, distance from road axes and drainage pattern the factors in slope instability were recognized. Using digital maps, information layers of effective parameters in the slope instability were prepared in the GIS environment. Data layers were categorized and integrated in the GIS Software. Finally a landslide risk zonation map was prepared. In this map the potential landslide regions are shown separately in five categories. Key words: Hydraulic structures, active faults, information layers, slope instability.