ساخت و سازهاي دوره ساساني در بيستون:پروژه هايي كه هيچگاه به اتمام نرسيدند

Sasanian Constructions at Bistun: Projects that Never Completed

ساخت و سازهاي دوره ساساني در بيستون:پروژه هايي كه هيچگاه به اتمام نرسيدند چكيده شواهد زيادي از ساخت و سازهاي دوره ساساني در بيستون وجود دارد كه با توجّه به مدارك به دست آمده بايد آنها را متعلّق به اواخر اين دوره و مشخّصاً همزمان با دوره پادشاهي خسرو دوّم (590-628 .م) بدانيم. اين آثار عبارتند از «بناي ساساني ـ ايلخاني»، «فرهادتراش»، «پل خسرو» و «پل بيستون» كه به آنها بايد سه قطعه سرستون منقوش به نيم تنه خسرو دوّم را نيز افزود. نكته حايز اهمّيت در مورد اين آثار اين است كه شواهد به دست آمده از كاوش ها و بررسي هاي صورت گرفته نشان مي دهد كه كار اجرايي همه اين پروژه ها به يكباره متوقّف شده و اين آثار هيچگاه در دوران ساساني تكميل نشده اند، كه از جمله آنها مي توان به شواهدي دالّ بر عدم اجراي طاق روي دهانه هاي پل خسرو و پل بيستون، تكميل نشدن تراش نهايي فرهادتراش، و يا ساخته نشدن فضاها در كاخ دوره ساساني اشاره نمود. در اين مقاله كوشش مي شود با توصيف و مقايسه اين آثار و پيشنهاد يك تاريخگذاري نسبتاً دقيق براي آنها، دلايل احتمالي ناتمام ماندنشان ارزيابي گردد.

Abstract There are lot of evidences about Sasanian period monuments in Bistoun that according to result of researches, we believe these monuments has builed in late Sasanian period and Specifically during the reign of Khosrow II (590-628 A.D.). These monuments as “Sasani-Ilkhanid building”, “Farhad-Tarash”, “Pol-e-Khosrow bridge”, and “Pol-e-Bistoun bridge” that we should add three Capitals that has insiced bust of Khosrow II. The important point as results of exploration and studies show, Implement all of these projects stopped suddenly and never completed in Sasanian period. For example, evidence can be cited to show that arches over the openings in “Pol-e-Khosrow” and “Pol-e-Bistoun” bridges Never has been made, Building operations “Farhad-Tarash” is never completed, and the rooms of “Sasani-Ilkhanid building” never has been formed. In this note has tried, by explaining and comparing these monuments and right dating offer for them, several possible reasons for why the proposed monuments will remain incompleted.