كاني شناسي، سنگ نگاري و ژيوشيمي سنگ هاي آتشفشاني خروانق (شمال غرب ايران)

Mineralogy, petrography and geochemistry of the Kharvanagh volcanic rocks, (NW of Iran)

منطقه ي مورد بررسي در گستره ي مركزي نقشه ي زمين شناسي سيه رود در استان آذربايجان شرقي و در بخش خروانق از شهرستان اهر قرار گرفته است. سنگ هاي آتشفشاني خروانق از تراكي بازالت، تراكي آندزي بازالت و تراكي آندزيت تشكيل شده اند. كاني هاي اصلي شامل پلاژيوكلاز، پيروكسن، اليوين و هورنبلند بوده و بافت غالب سنگ ها ميكروليتي پورفيري است. در سطح تماس بين سنگ هاي آتشفشاني و ماسه سنگ هاي ميوسن موجود در منطقه، كاني هايي نظير اپيدوت و كلسيت ديده مي شوند كه نشان دهنده ي دگرگوني نوع مجاورتي است. بر اساس داده هاي ژيوشيميايي عناصر اصلي و كمياب، اين سنگ ها جز سري پتاسيم قليايي بالا تا شوشونيتي محسوب مي شوند. نبود نابهنجاري مشخص Eu و غني شدگي نسبي (Ba, Rb, K) LILE و LREEدر سنگ هاي منطقه شاخصي براي محيط هاي زمين ساختي پشت كمان است و نيز غني شدگي عناصر ناسازگار مي تواند به دگرنهادي گوشته اي يا آلايش با پوسته قاره اي باشد. شيمي عناصر پشت كمان نسبتا پيچيده است و ويژگي هاي ژيوشيميايي آنها به عواملي نظير درجه هاي ذوب بخشي، ناهمگني خاستگاه گوشته اي و غيره بستگي دارد. با توجه به ويژگي هاي زمين شناسي و سن ميوسن براي سنگ هاي منطقه، مي توان ماگماي سازنده ي اين سنگ ها را جز ماگماتيسم حوضه هاي كششي در نظر گرفت كه از ذوب بخشي گوشته ي گارنت لرزوليتي ايجاد شده اند.

The study area is located in the central part of the Siahrood geological map, Kharvanagh of Ahar town, in the East Azerbaijan Province. The volcanic rocks of the Kharvanagh area include trachybasalt, trachy-andesi-basalt and trachy-andesite. The main minerals in the rocks are plagioclase, pyroxene, olivine and hornblende and the main textures are microlitic-porphyry. At the contact between the volcanic rocks and Miocene sandstones, epidote and calcite are formed due to thermal effect. Based on the geochemical data of major and trace elements, these rocks belong to High K alkaline to shoshonitic magmatic series. The absence of distinct Eu anomaly and relatively enrichment in LILE (Ba, Rb, and K) and LREE in these rocks indicate a back arc tectonic setting. Also enrichment of incompatible elements can be related to mantle metasomatism or contamination by continental crust. The chemistry of back arc rocks is relatively complicated and the geochemical features depend on the degrees of partial melting, heterogeneity in the sources mantle, etc. Considering the geological features and the Miocene age of the rocks, it can be concluded that the parental magma belongs to extensional basins magmatism, which produced from partial melting of the garnet lherzolite mantle.