در باب چيستي جنبش هاي نوپديد ديني

On the Essence of New Religious Movements

در اين مقاله، تعريف جديد و كاملي، مبتني بر تعاريف گذشته از «جنبشهاي نوپديد ديني» ارايه مي شود. نگارنده هر چه ضرورتهاي ارايه چنين تعريفي را در سر ميپروراند، درمييابد كه هر ضرورتي در دل خود با چالشي بزرگ دست به گريبان است. با اين همه، به بررسي و تنظيم تعاريف گذشته ميپردازد و مبتني بر روش «تعريف با تحليل مضمون» و «تعريف با ارجاع به مصداق» دو تبيين متفاوت از جنبشهاي نوپديد ديني را فراهم ميآورد. او در آخر نشان ميدهد كه براي درك چيستي جنبشهاي نوپديد ديني تنها دو راه وجود دارد. ارايه تعريف خاص و موردي ناظر به پارهاي از جنبشهاي معنوي، كه ميتواند گروه نمونه را به خوبي تبيين و روشن سازد لكن فاقد جامعيت بر مصاديق خارجي است و ديگري ارايه تعريف عام و كلي ناظر به قدر متيقنهاي فرقهاي. اين گزينه كه چيزي جز ادغام دو روش تحليل مضموني و ارجاع به مصداق نيست، در تلاش براي اثبات جامعيت بر مصاديق خارجي قابل تقدير است و به خوبي ميتواند بسياري از چالشهاي ارايه تعريف را به نحو قابل قبولي پاسخ گويد.

Abstract The present article is an attempt to provide a new and comprehensive definition for “new religious movements” based on the previous definitions. The assumption is that the requirements of such a definitions have their own limitations; however, the author has managed to propose two different definitions based on his investigation of the two previous approaches to define “new religious movements”; that is, “definitions by analyzing the purports” and “definitions by referring to instances”. The author demonstrates that the first approach provides an exact definition of a certain religious movement as an instance and the second provides a general and universal definition by focusing on the common elements of new religious movements. The conclusion is that the first approach lacks comprehensiveness as a prerequisite for its application to all sects. The second approach should be preferred as it manages to overcome the limitations of the first approach.