بررسي كارايي سويه هاي مختلف باكتري Bradyrhizobium japonicum به فرم خالص و مخلوط در تثبيت نيتروژن با استفاده از روش ترقيق ايزوتوپي و تاثير آن بر عملكرد رقم سحر سويا

Investigation the Effeciency of Different Bradyrhizobium Japonicum Strains as Pure and Mixed Form on the Nitrogen Fixation Using Isotope Dilution Method and Its Effect on Yield of Soybean (Cv. Sahar)

به منظور بررسي توان تثبيت نيتروژن توسط سويا (رقم سحر) در هم زيستي با باكتري Bradyrhizobium japonicum آزمايشي گلخانه اي در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با هشت تيمار و سه تكرار در سال هاي 84 و 85، در گلخانه تحقيقاتي پژوهشكده كشاورزي، پزشكي و صنعتي پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌اي كرج، انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل سه سويه باكتري Bradyrhizobium japonicum به نام هاي Gold Coat، Rs-130 و USDA110 به صورت خالص و مخلوط هاي دوتايي و سه تايي، همراه با يك تيمار بدون تلقيح (شاهد) بود. در هر گلدان 4 كيلوگرم خاك فاقد باكتري بومي هم زيست و با مقدار كم نيتروژن، مخلوط شده با 2 ميلي ليتر سويه مربوطه و پنج ميلي ليتر كود نشان دار نيترات آمونيوم (با فراواني 10 اتم درصد 15N) ريخته شد. پس از برداشت ميزان نيتروژن تثبيت شده با استفاده از روش ترقيق ايزوتوپي محاسبه گرديد. بر اساس نتايج، اثر تيمارهاي مختلف سويه بر كليه صفات مورد مطالعه در سطح احتمال يك درصد معني دار گرديد. در بين تيمارهاي مختلف، تيمار مخلوط مساوي سه سويه، در مورد اكثر شاخص هاي مهم از جمله مقدار نيتروژن تثبيت شده (58/431 ميلي گرم در هر بوته)، درصد نيتروژن موجود در گياه (53/3 درصد)، وزن خشك گره هاي ريشه اي (66/300 ميلي گرم در بوته)، وزن خشك اندام هوايي (07/14 گرم در بوته)، وزن خشك كل گياه (60/16 گرم در بوته) و وزن خشك دانه (87/9 گرم در بوته) نسبت به ساير تيمارها برتري داشت. لازم به ذكر است در همه تيمارهاي تلقيح شده، بالغ بر 70 درصد نياز نيتروژن گياه از طريق هم زيستي تامين شد.

In order to evaluate the nitrogen fixation ability of soybean (cv. Sahar), in symbiosis with Bradyrhizobium japonicum, a complete randomized block design with 3 replications was conducted in 2006 in greenhouse of Nuclear Agricultural Research Station. Experimental treatments were consisted of three strains of Bradyrhizobium japonicum including Gold coat, RS-130 and USDA110, as pure and mixture of two and three strains with a treatments without inoculation (control). Each pot was filled with 4 Kg soil, lacking local symbiotic bacteria with low nitrogen, mixed with 2ml related strain and 5ml marked Ammonium Nitrate (10 atom% 15N excess). Nitrogen fixation was estimated by isotopic dilution method after harvest. According to the results, the effect of different strains treatments was significant on all criteria (p?0.01). Among various strain treatments, the one inoculated with equal ratio of three strains mixture was superior to the others in the most criteria such as the quantity of fixed nitrogen (431.5 mg per plant), nitrogen percentage in plant (3.53 percent), dry weight of shoot (14.07 g) and nodules (300.6 mg per plant), total dry weight of plant (16.6g per plant) and seed dry weight (9.87 g per plant). In addition, in all inoculated treatments, about 70% of plant nitrogen requirement was provided by symbiosis.