مطالعه مقايسه اي اثرات تضعيفي عصاره ريشه سنبل الطيب، ديازپام و كتامين بر سيستم اعصاب مركزي در گربه

Comparative study of Valeriana Officinalis root extract¸diazepam and ketamin on CNS depressive effects in cats

گياه سنبل الطيب با نام علمي والريانا آفيسيناليس (Valerina officinalis) متعلق به خانواده والريناسه (Valerinaceae) كه به علف گربه نيز معروف است به طور سنتي به عنوان خوشبو كننده، آرام بخش وخواب آور مصرف مي گردد. اين گياه از طريق گيرنده هاي گاما آمينوبوتيريك اسيد (GABA) عمل مي كند يعني باعث افزايش گابا در محل سيناپس مي گردد و بدين وسيله اين گيرنده ها را تحريك مي كند. كتامين نيز جز داروهاي بيهوشي عمومي انفكاكي مي باشد كه انتقال پيش عقده اي در عقده هاي سمپاتيكي را بلوك نموده، همچنين باعث كاهش بازجذب گابا در مغز مي شود و از اين طريق غلظت اين ميانجي عصبي مهاري افزايش مي يابد. ديازپام از دسته داروهاي بنزوديازپيني است و احتمالاً وسيع ترين كاربرد را در بين اين گروه از داروها دارد. به نظر مي رسد والرين به عنوان گياهي كه گربه ها علاقه وافري نسبت به بلع و استنشاق آن نشان مي دهند بتواند به عنوان يك عامل موثر و كارآمد به جاي ساير داروهاي آرام بخش يا در تركيب با آنها استفاده گردد. در مطالعه حاضر اثرات تضعيفي سه گروه دارويي كتامين، ديازپام + كتامين و والرين + كتامين بر روي CNS مقايسه گرديد. در اين مطالعه (تجربي- مداخله اي) از 8 قلاده گربه جنس نر بالغ بومي موكوتاه كه به طور تصادفي انتخاب شده بودند، استفاده گرديد. گربه ها تحت تجويز سه گروه دارويي كتامين به صورت تنها، تركيب ديازپام به عنوان پيش درماني و كتامين به عنوان داروي اصلي و تركيب والرين خوراكي به عنوان پيش درماني و كتامين به عنوان داروي اصلي قرار گرفتند. درجه تضعيف CNS نيز با مقياس هاي تضعيف CNS مانند بي دردي، آتاكسي ملايم و ... در هر گروه ثبت گرديد و سپس مقايسه اثرات تضعيفي اين سه گروه بر روي CNS صورت گرفت. تجويز هم زمان داروي ديازپام به صورت پيش بيهوشي با داروي كتامين، اثرات كتامين را به شدت افزايش داد و عمق و طول مدت تضعيف CNS را در مقايسه با تجويز انفرادي كتامين افزايش داد. همچنين مدت بي دردي يا زمان اوج اثر دارو افزايش يافت. داروي والرين خوراكي به صورت پيش بيهوشي اثرات تضعيفي كمتري در مقايسه با ديازپام از خود نشان داد و تجويز اين دارو همزمان با كتامين طول و عمق بيهوشي را كاهش داد.

Valeriana officinalis is a medicinal plant used in alternative medicine for its sedative and anxiolytic properties. It acts trough GABA receptors increases GABA in synaptic space and stimulates GABA receptors. Ketamine and diazepam also acts trough GABA mechanism but with a different pathway. The purpose of our study was to investigate the sedative effects on cats of valerian extract that extremely beloved by cats in combination with ketamine, and evaluate the possibility of its usage in cats and change the routine methods of anti-anxiety and restraining method. 24 healthy short haired mature male cats randomly selected, fed with standard ration and water ad libitum , were divided into three groups G1, G2, G3, received ketamine(11mg/kg), ketamine-diazepam(1mg/kg), and ketamine-valerian (1250 µg/kg PO) respectively. Rate of CNS depression were evaluated by; onset time of effects, peak score, and duration of peak score, total time of effects and highest recorded score. Scores obtained by ataxia, time at which falling recumbent and pinch test over anus, tail and Achilles tendon. This experiment was conducted as blind. Statistical analysis made by variance analysis (ANOVA) and Tukey test, at a significance level of 5% (p < 0.05).Results showed significant effect of valerian on shortening the onset time of effects in compare with G1, and fastest reach to peak score in compare with G1 and G3, peak score duration was much longer than G1 and shorter than G3, onset time of recumbency in G3 was shortest but close to G2. It seems that valerian root extract may be used in combination with ketamine to induce restraining and anti-anxiety effects with shorter dullness and sleepy mood in compare with routine administration of ketamine-diazepam; moreover it is being tolerated well and makes the animal more reliable and friendly with other cats and owners. So this extract may be used instead of diazepam in routine cat restraining protocols.