بررسي اثرات تركيبات مختلف هورموني بر ميزان باززايي مستقيم شاخساره در شرايط درون شيشه اي ريحان (Osmium basilicum L.)

Effect of different hormonal combination on In vitro direct shoot regeneration of basil (Ocimum basilicum)

ريحان (Osmium basilicum) گياهي علفي، متعلق به خانواده نعناعيان و غني از اسانس هاي روغني است كه براي اهداف مختلف دارويي، بهداشتي و خوراكي مورد استفاده قرار مي گيرد. مطالعه حاضر به منظور تعيين مناسبترين غلظت تنظيم كننده هاي رشد اكسيني و سايتوكينيني و مشخص نمودن بهترين غلظت براي به دست آوردن بيشترين بازده در توليد گياهچه هاي درون شيشه اي از ريزنمونه هاي گره شاخساره گياه ريحان در محيط كشت پايه MS انجام گرفت. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي و با 3 تكرار اجرا گرديد. در اين آزمايش از سطوح مختلف تنظيم كننده رشد BAP (0، 5/2، 5 و 5/7 ميلي گرم در ليتر) و IAA (0، 1/0 و 5/0 ميلي گرم در ليتر) استفاده گرديد، و صفات درصد باززايي، تعداد باززايي در هر ريزنمونه، درصد نمونه هاي شيشه اي شده و ميزان توليد ريشه اندازه گيري و بررسي شد. بهترين باززايي از لحاظ درصد و تعداد باززايي در هر ريزنمونه، در محيطMS تكميل شده با غلظت 5/2 ميلي گرم در ليتر BAP و بدون هورمون IAA به دست آمد. با افزايش غلظت هورمون BAP، ميزان شيشه اي شدن گياهچه ها افزايش يافت و بيشترين ميزان ريشه زايي در غلظت 5/0 ميلي گرم در ليتر IAA بدست آمد.

Basil (Ocimum basilicum ) is an annual, herbaceous plants belonging to the family of lamiaceae. Basil is used to as a herb, a spice as well as fresh vegetables. The present study aimed to investigate the effects of different concentrations of growth regulators such as auxin and cytokinin to identify the best hormonal concentration to obtain the highest yield of in vitro produced plantlets using nodal explants. Experiment was performed in factorial completely randomized design, using the basic MS. In this experiment the effects of different concentrations of BAP(0, 2/5, 5 and 7/5 mg/l) and indol acetic acid (0, 0/1 and 0/5 mg/l) was studied alone or together. Regenetaion percent, number of regeneration, vitrification and rooting evaluated. The results showed that the highest percentage and number of regeneration obtained in the medium included 2/5 mg/l BAP concentration and 0 mg/l IAA, respectively. Vitrification was increased with increasing BAP concentration, maximum rooting was observed in the medium containing 0/5 mg/l IAA.