بررسي عملي بودن، اعتبار، روايي و نرم‌يابي مقياس هوش هيجاني درگروه دبيران شهر تهران

Abstract The present study aimed at standardization emotional intelligence scale in governmental highschools in Tehran city. A total number of 456 teachers served as the subjects of this study. Questionnaire with 98 items using likert scale rating of 1

چكيده پژوهش حاضر بر پايه هدف اصلي بررسي عملي بودن، اعتبار، بررسي عملي بودن، اعتبار، روايي ونرم‌يابي مقياس هوش هيجاني در دبيرستانهاي دولتي شهر تهران به اجرا درآمد. براي اين منظور، نمونه اي با حجم 546 نفر از دبيران دبيرستانها كه شامل 269 دبير زن و 277 دبير مرد بود، به روش نمونه برداري چند مرحله اي انتخاب شد. سپس، پرسشنامه اي شامل 98 ماده به منظور سنجش هوش‌هيجاني بر روي آنها اجرا گرديد. اين آزمون، بر پايه طيف ليكرت در يك مقياس 4 درجه اي از كاملا موافقم تا كاملا مخالفم، بود. به منظور به دست آوردن همبستگي هر ماده با نمره كل مجموعه از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد و براي مجموعه ي 98 ماده اي ضريب آلفاي كرونباخ برابر با 745/0 به دست آمد. پس از حذف 15 ماده كه همبستگي ضعيفي با كل تست داشتند و از لحاظ آماري بي معنا بودند، براي مجموعه 83 ماده اي، ضريب 751/0 برآورد شد. براي بررسي روايي سازه و اين كه اين مقياس از چه عواملي اشباع شده است، از روش تحليل عاملي استفاده شد. مقدار كفايت نمونه برداري برابر66770/0 و معنادار بودن آن حاكي از وجود شرايط مناسب جهت اجراي تحليل عاملي بود. پس از حذف سوالات نامناسب و با استفاده از تحليل مولفه هاي اصلي و چرخش واريماكس و با توجه به ماتريس عاملي، نمودار شيب دار و درصد واريانس تبيين شده، از مجموعه83 ماده‌اي باقيمانده، تعداد 14 عامل استخراج شد. همچنين، اين پژوهش نشان داد هوش هيجاني دبيران در حد متوسط است. واژه‌هاي كليدي: هوش هيجاني، مهارت هاي درون فردي، مهارت هاي ميان فردي، سازگاري.

Abstract The present study aimed at standardization emotional intelligence scale in governmental highschools in Tehran city. A total number of 456 teachers served as the subjects of this study. Questionnaire with 98 items using likert scale rating of 1 to 4 served as the research tool. In primary stage the questionnaire had reliability coefficient of 0/754, having 15 items with low and nonsignificant item-total polyserial correlations. In the final stage, after deleting these 15 items, the sale with 83 items showed a reliability coefficient of 0/751. principal component analysis using varimax rotation, resulted in the following components: 1) social awareness, 2) responsibility, 3) cooperation, 4) self managing and correct performance, 5) obeying moral basis, 6) need for other’s friendship, 7) leadership, 8) flexibility, self –control or self-restraint, 9) decision making power and stability, 10) sutiable opportunities and positive leadership of behaviours, 11) attempt to reaching goal, 12) interpersonal ability for communication and social relationship, 13) other people persuasion and effect in them and 14) cooperation working and collaboration. Key words: emotional intelligence, interpersonal skills, intrapersonal skills, adjustment