ارزيابي وضعيت فسفر در برخي مزارع سيب زميني منطقه مجن در استان سمنان

Evaluation of Phosphorus Status in Some Potato Fields of Mojen Region in Semnan Province

در سال هاي اخير به دليل افزايش جمعيت و تقاضاي بيشتر براي توليد محصولات كشاورزي مقدار كاربرد كودهاي فسفره افزايش يافته است. اين امر منجربه وارد شدن فسفر به آبهاي سطحي، بر هم خوردن تعادل عناصر غذايي در خاك ها و گياهان و نهايتاً آلودگي محيط زيست شده است. لذا، با توجه به اهميت و آثار مثبت و منفي فسفر در تغذيه گياه و در نهايت تغذيه و سلامت انسان، اين تحقيق با هدف بررسي ميزان فسفر محلول و قابل استفاده، جهت بهبود و اصلاح مديريت تغذيه و توصيه كودي صحيح و نيز كاهش خطرات زيست محيطي ناشي از مصرف بي رويه كودهاي فسفره انجام شد. بدين منظور، از 30 مزرعه تحت كشت سيب زميني منطقه مجن واقع در 35 كيلومتري شهرستان شاهرود، طي دو مرحله ( مرحله اول قبل از كشت و مرحله دوم همزمان با برداشت محصول) و هر بار از دو عمق 25-0و50-25 سانتيمتري، نمونه برداري و موقعيت هر نقطه با دستگاه GPS ثبت و پس از آناليزهاي آزمايشگاهي، علاوه بر ميزان فسفر محلول و قابل استفاده خاك، مقادير pH، EC، موادآلي و آهك نيز تعيين شدند. همچنين مقدار فسفر در غده هاي سيب زميني برداشت شده از مزارع مورد مطالعه، اندازه گيري گرديد. نتايج نشان داد كه كليه اراضي نمونه برداري شده، فاقد محدوديت شوري بوده ولي داراي كمي قلياييت و آهك بالا هستند. ميزان كربن آلي نسبتاً كم است و فسفر محلول خاك ها 4/11- 04/0 ميلي گرم بركيلوگرم خاك و فسفر قابل استفاده خاك ها از 8/15 تا 4/48 ميلي گرم بر كيلوگرم خاك متغير بوده كه اين ميزان بسيار بالاتر از حد بحراني تعيين شده توسط موسسه تحقيقات خاك و آب مي باشد. تجمع بيش از حد فسفر در غده هاي سيب زميني نيز حاكي از مصرف بيش از حد كودهاي فسفره در خاك مي باشد. لذا توصيه مي شود كه از كاربرد كودهاي فسفره در اراضي اين شهرستان حداقل براي مدت 2-3 سال اجتناب گردد.