بررسي امكان مهار علف هاي هرز و توليد محصول در كشت مخلوط نخود و جو

The Evaluation of Weed Suppression and Crop Production in Barley-Chickpea Intercrops

كنترل علف هاي هرز يكي از دلايل سودمندي عملكرد در كشت مخلوط گياهان است كه كاربرد آن مي تواند استفاده از علف كش ها را در كشاورزي كاهش دهد. به منظور ارزيابي كشت مخلوط نخود (Cicer arietinum) و جو (Hordeum vulgare) آزمايشي به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه آموزشي و پژوهشي دانشكده كشاورزي دانشگاه بوعلي سينا همدان در سال 1389 اجرا گرديد. كنترل علف هرز به عنوان عامل اصلي در دو سطح (آلوده به علف هرز (WI) و عاري از علف هرز (WF) ) و الگو هاي مختلف كاشت در 5 سطح (كشت خالص نخود (C100)، كشت خالص جو (B100)، كشت مخلوط جايگزيني 25 درصد نخود + 75 درصد جو (‍C25B75)، كشت مخلوط جايگزيني 50 درصد نخود + 50 درصد جو (‍C50B50)، كشت مخلوط جايگزيني 75 درصد نخود + 25 درصد جو (‍C75B25)) به عنوان فاكتور فرعي در نظر گرفته شد. ويژگي هاي مربوط به علف هاي هرز در تيمارهاي عدم كنترل با طرح بلوك كامل تصادفي تجزيه و تحليل شدند. نتايج آزمايش نشان داد كه تعداد و وزن خشك علف هاي هرز در سطح احتمال 1 درصد تحت تاثير تيمارهاي آزمايشي قرار گرفتند. حالت هاي مختلف كشت مخلوط توانستند علف هاي هرز را نسبت به تك كشتي نخود، به خوبي كاهش دهند، به نحويكه بيشترين (67/60 بوته در متر مربع) و كمترين (66/33 بوته در متر مربع) تعداد علف هرز و نيز بيشترين (03/152 گرم در متر مربع) و كمترين (50/60 گرم در متر مربع ) وزن خشك علف هرز به ترتيب در تيمارهاي WIC100 و WIC50B50 به دست آمد. بيشترين ميزان عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه نخود به ترتيب 07/260 و 47/119 گرم در متر مربع، نيز به تيمار WFC75B25 تعلق گرفت. همچنين بيشترين ميزان عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه جو به ترتيب 20/1112 و 93/522 گرم در متر مربع، در تيمار WFC25B75 به دست آمد. بر اساس شاخص نسبت برابري زمين، تمامي تيمارهاي مخلوط نسبت به تك كشتي برتري داشتند و بيشترين ميزان نسبت برابري زمين (56/1) در تيمار WIC75B25 به دست آمد.

Intercrops have been associated with grater yields and pest and weed control in comparison with sole crops. In this field experiment, some agronomic characteristics and weed suppression were investigated by two crops-spring chickpea (Cicer arietinum) and barley (Hordeum vulgare)- alone and intercropping at the agricultural research station, Faculty of Agriculture, University of Bu-Ali Sina during 2010 growing season. Experiment was conducted as split plot bases on randomized complete block design with three replications. Weed control as main factor in two-levels (non-weed (WI) and Weedy (WF)) and five different planting patterns were considered as sub-plots (sole crop of chickpea (C100), sole crop of barley (B100), replacement intercropping of chickpea 25 درصد + 75 درصد barley, (C25B75), 50 درصد chickpea + 50 درصد barley, (C50B50), 75 درصد chickpea + 25 درصد barley, (C75B25)). Weed biomass and density at non control treatments were analyzed based on randomized complete block design (RCBD). Results showed that the effect of treatments on weed biomass and density was significant. The different patterns of intercropping reduced weed biomass and density in comparison with sole treatment crops especially sole crop of chickpea. The highest (60.67 plant/m2) and lowest (30.66 plant/m2) number of weeds/m2 and highest (152.03 g/m2) and lowest (60.50 g/m2) weed dry weight achieved at WIC100 and WIC50B50 treatments, respectively. The highest biological and grain yields of chickpea, 260.07 and 119.47 g/m2, respectively, were belonged to WFC75B25 treatment. Also, maximum biological and grain yield of barley, 1112.20 and 522.93 g/m2, respectively, were obtained at WFC75B25 treatment. Land equivalent ratio (LER) in all crops treatments combination were more than unit (LER > 1). The highest value of LER (1.56) was achieved at WIC75B25 treatment.