پديد آورندگان :
بالجاني، رامين نويسنده دانشگاه زنجان , , شكاري، فريد نويسنده دانشگاه زنجان Shekari, F
كليدواژه :
سرعت جذب خالص , نسبت سطح برگ , گلرنگ , دوام سطح برگ , ساليسيليك اسيد , پيش‌تيمار
چكيده فارسي :
ساليسيليك اسيد ازجمله هورمون‌هاي گياهي است كه اثرات بهبود دهنده‌اي روي رشد و عملكرد گياهان تحت شرايط مختلف محيطي دارد و مي‌تواند بعنوان يك تنظيم كننده رشد جهت بهبود رشد گياه در شرايط تنش آب مورد استفاده قرار گيرد. به منظور بررسي تاثير ساليسيليك اسيد روي شاخص‌هاي رشد و عملكرد در گياه گلرنگ آزمايشي به صورت اسپيلت، اسپيلت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي انجام شد. تنش خشكي به عنوان كرت اصلي در دو سطح آبياري منظم و قطع كامل آبياري بعد از گلدهي، ژنوتيپ هاي گلرنگ (رقم محلي اصفهان، Gilla، Lesaf ، Dincer) بعنوان كرت فرعي و سطوح پيش‌تيمار (در 5 سطح شامل سطوح صفر، 700، 1400، 2100، 2800 ميكرومولار) به عنوان كرت فرعي فرعي مورد مطالعه قرار گرفتند. نتايج نشان داد گياهاني كه به صورت منظم آبياري شده بودند داراي بيشترين شاخص سطح برگ (LAI)، دوام سطح برگ (LAD)، سرعت جذب خالص (NAR)، عملكرد دانه و شاخص برداشت دانه و روغن نسبت به گياهاني بودند كه بعد از شروع گلدهي آبياري آن ها قطع شده بود. اعمال تنش موجب زوال سريع سطح برگ و كاهش دوره سبزماني گرديد. در بين ارقام، رقمDincer و پس از آن Leasf در هر دو شرايط آبياري منظم و تنش داراي بيشترين LAI، وزن مخصوص برگ (SLW)، LAD، NAR، عملكرد دانه، شاخص برداشت دانه و روغن بودند. در بين ارقام، رقم Dincer داراي كمترين نسبت سطح برگ (LAR) بود. در مقابل، رقم Gilla نسبت به ساير ارقام داراي بيشترين LAR و كمترين عملكرد دانه بود. در تيمار آبياري منظم گياهاني كه بذورشان با غلظت 2800 ميكرومولار ساليسيليك اسيد پيش‌تيمار شده بودند داراي بيشترين مقادير شاخص‌هاي رشد و عملكرد دانه بودند. درحاليكه در شرايط اعمال تنش پس از گلدهي، گياهان حاصل از پيش‌تيمار با 1400 ميكرومولار ساليسيليك اسيد كاركرد بهتري را نشان دادند. احتمالا، به دليل توسعه بيشتر سطح برگ در گياهان تيمار شده با غلظت‌هاي بالاتر ساليسيليك اسيد، اين گياهان تعرق و تخليه بيشتري از آب موجود در خاك را انجام داده‌اند كه درنتيجه براي مرحله پر كردن دانه رطوبت كافي در خاك نمانده و تيمارهايي با توسعه كمتر سطح برگ در اين شرايط موفق‌تر عمل كرده‌اند.
چكيده لاتين :
Salicylic acid is a plant hormone which had enhancing effects on growth and yield of plants under different environmental conditions. It is proposed, salicylic acid could be used as growth regulator for improving plant growth under water stress conditions. The effects of salicylic acid on yield and growth indices on safflower plants was investigated in a split, split plot in complete randomized block design. Water stress in two levels, normal irrigation and cut off irrigation after flowering, as main plot, safflower genotypes in four levels, including Isfehan Local, Gilla, Lesaf and Dincer, as sub plots and priming in five levels, including 0, 700, 1400, 2100 and 2800 µM salicylic acid as sub, sub plot were studied. Results showed that plants in normal conditions had highest leaf area index (LAI), leaf area duration (LAD), net assimilation rate (NAR), seed yield and seed and oil harvest index compared to plants in stress conditions. Water stress leads to rapid decrease in leaf area and decrease of greenness period. Among the genotypes, Dincer and follow it, Lesaf in both irrigated and stress conditions had highest LAI, specific leaf weight, LAD, NAR, seed yield and seed and oil harvest index. Also, Dicer had lowest leaf area ratio (LAR). By contrast, Gilla had highest LAR and lowest seed yield. In irrigated plots, plants which primed with 2800 µM salicylic acid had highest seed yield and growth indices. On the other hand, under stress condition treated plants with 1400 µM salicylic acid had better performance. It is possible in higher priming levels, plants had more leaf area and because of higher transpiration and rapid loss of storage soil water, they had not enough moisture in grain filling period. Therefore, treatments with lower leaf area had better performance.
