برخي ازآثار اقتصادي حذف يارانه كود شيميايي در توليد محصول پياز( مطالعه موردي دشت تبريز )

Some Economic Effects of Fertilizer Subsidy Removal in Onions Crop(Case Study in Tabriz Plain Area)

حذف يارانه نهاده هاي كشاورزي مثل كود و سم به دليل پيامدهاي نامطلوب پرداخت آن نظير مصرف غيربهينه عوامل، افزايش هزينه هاي دولت و كاهش روند رشد اقتصادي جوامع مورد تاكيد قرار گرفته است. با توجه به توليد بالغ بر دويست هزارتن پياز در استان آذربايجان شرقي، اين تحقيق با هدف ارزيابي اثر حذف يارانه كودشيميايي در توليد پياز دشت تبريز صورت گرفت. براي اين منظور اطلاعات لازم از طريق تكميل پرسشنامه از 200 كشاورز پيازكار در سال زراعي 88-1387 جمع آوري گرديد. جهت نيل به اهداف موردنظر از برازش و گزينش تابع توليد درجه دوم تعميم يافته استفاده گرديد. بر اساس يافته هاي حاصل از تحليل داده ها، با توجه به مقدار عددي كشش تقاضاي نهاده كود، با آزاد سازي قيمت كود شيميايي هر چند كه مقدار مصرف اين نهاده كاهش مي يابد، ولي تغيير فاحش و قابل توجهي در مقدار بكارگيري آن پديدار نمي شود. از آنجاييكه حذف يارانه كود شيميايي در واقع به مفهوم واقعي تر شدن قيمت اين نهاده مي باشد، بنابراين با توجه به مصرف غير اقتصادي آن ، حذف يارانه اين نهاده به كاهش بكارگيري آن و نهايتاً اقتصادي تر شدن فرايند توليد كمك مي نمايد.

Removing subsidies of agricultural inputs such as fertilizers and pesticides have been regarded, because of their unintended consequences such as inputs non-optimal usage, increasing of administrative costs and decreasing in economic growth of countries. With regards to producing about 200000 tons onions in Eastern Azerbaijan, this study has been carried out with the aim of evaluating the removing of fertilizer`s subsidies in Tabriz plain. For this subject, necessary data were collected by completion of 200 questionnaires of local farmers in farming crop year of 2008-2009. Data were analyzed by using of quadratic generalized production function approach. The result of fertilizer demand elasticity showed that the price liberalization decreases the fertilizerʹs usage, but does not make significant effect on its usage. Removal of fertilizer subsidy may cause to reality of its price, so regarding the fertilizerʹs non-economic usage, this policy can help to decrease in fertilizerʹs consumption and finally help to production process to be more economic. The results showed that fertilizer is an essential input in the producing of onions in Tabriz plain, and even with the price liberalization policy, farmers did not decrease obviously in fertilizer consumption. Because of its over-optimized usage, removal of subsidy will cause decrease in its use, and finally it could help to more economical of production.