ارزيابي برخي جمعيت هاي گياه گل راعي (Hypericum perforatum L.) با استفاده از خصوصيات آگرومورفولوژيكي و تركيبات غالب اسانس

Evaluation of Some Population of Hypericum perforatum L. Using Agro-Morphological Traits and Most Components of Essential Oil

گياه گل راعي (Hypericum perforatum L.) مهم ترين گونه ي جنس Hypericum مي باشد و به دليل تاثير مثبت و شناخته شده اي كه در درمان افسردگي دارد يكي از مهم ترين گياهان دارويي در سطح جهان به شمار مي رود. اين آزمايش به منظور ارزيابي ده جمعيت گياه گل راعي با استفاده از خصوصيات آگرومورفولوژيكي و تركيبات غالب اسانس و با هدف شناخت بهتر برخي از ويژگي هاي اين گونه به منظور كاربرد آن ها در برنامه هاي اصلاحي آتي صورت گرفت. آلفا پينن، 2- متيل اكتان، دلتا كادينن و گاما كادينن تركيبات اصلي اسانس در اكثر جمعيت ها را تشكيل مي دادند. نتايج تجزيه همبستگي ساده صفات در بسياري از موارد همبستگي معني داري را در بين صفات مورد بررسي نشان داد. از آن جمله مي توان به همبستگي هاي مثبت بين سطح برگ با فاصله ميان گره در بخش گل دهنده (771/0 = r)، عرض گياه با طول گل آذين (894/0 = r) و دلتا كادينن با كاريوفيلن (739/0 = r) اشاره نمود. علاوه بر اين همبستگي منفي بالايي بين نسبت طول به عرض كپسول با تعداد گل در گل آذين اصلي (8/0- = r) و تعداد شاخه ي گل دهنده ي فرعي (882/0-= r) مشاهده شد. نتايج تجزيه به عامل ها نشان داد كه 7 عامل اصلي و مستقل در مجموع 47/95 درصد از واريانس كل را توجيه مي كنند و صفاتي هم چون، طول گل آذين اصلي، تعداد گل در گل آذين اصلي، سطح برگ و طول گياه از جمله صفات تشكيل دهنده ي عوامل اصلي بودند. در بين جمعيت هاي مورد بررسي جمعيت آزادشهر و گلوگاه داراي بيش ترين تعداد گل بودند. تجزيه خوشه اي نيز توانست جمعيت ها را از يكديگر تفكيك كرده و آن ها را در سه گروه قرار داد.

Hypericum perforatum L. (St. John’s wort) is a well-known species in the Genus Hypericum and the plant is widely used as an herbal drug for the treatment of mild to moderate depression disease. The present study was aimed to evaluate ten populations of H. perforatum using agro-morphological characteristics and some composition of essential oil. The main constituent of essential oil composition in this study was ?- pinene, 2- methyl octane, delta-cadinene and ?-cadinene. The result showed the high and significant correlation coefficients among the most of measured characters including positive correlation between leaf area with inflorescence internode spaces (r= 0.771), plant width with inflorescence length (r= 0.894) and delta-cadinene with E-cariophyllene (r= 0.739). There was a negative correlation between length/width capsule with flower number in primary inflorescence (r= -0.8) and secondary inflorescence branches (r= 0.887). The result of factor analyses showed that seven independent and major factors, explain 95.47% of variation of all data and some traits such as inflorescence length, number of flower in main inflorescence, leaf area and length were attributed to main factors. This study showed that the highest number of flower was observed in the plants originated from Galogah region.