ارزيابي كشت مخلوط آفتابگردان و لوبيا چيتي به روش افزايشي

Evaluation of sunflower (Heliantus annus L.) and pinto bean (Phaseolus vulgaris L.) intercropping based on additive method

چكيده در راستاي تحقق كشاورزي پايدار آزماي ي به صورت كشت مخلوط آفتابگردان و لوبيا چيتي به روش افزايشي در سال زراعي 1387 در منطقه چاوشقلي واقع در 10 كيلومتري جنوب غربي شهرستان خوي اجرا گرديد. آزمايش به صورت طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 10 تيمار و سه تكرار انجام شد. تيمارها شامل 8 تيمار كشت مخلوط افزايشي (آفتابگردان با تراكم 4 بوته در متر مربع + لوبيا چيتي به ترتيب با تراكم هاي چهار، هشت، 12، 16، 20، 24، 28 و 32 بوته در متر مربع)، همراه با يك تيمار كشت خالص آفتابگردان با تراكم چهار بوته در متر مربع و يك تيمار كشت خالص لوبيا چيتي با تراكم 40 بوته در متر مربع بودند. نتايج نشان دادند كه در آفتابگردان اثر كشت مخلوط روي ارتفاع بوته، قطر طبق، تعداد دانه در طبق و عملكرد دانه در واحد سطح كشت معني دار بود. بيشترين قطر طبق، تعداد دانه در طبق و عملكرد دانه در واحد سطح كشت در تيمار كشت خالص آفتابگردان مشاهده شد. در لوبيا چيتي نيز بيشترين ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، تعداد انشعاب در بوته، تعداد نيام در بوته، عملكرد دانه در بوته در حالت كشت مخلوط و در تيمار 3S = كشت مخلوط 100 درصد آفتابگردان (چهار بوته در متر مربع) + 10 درصد لوبيا چيتي (چهار بوته در متر مربع) و بيشترين عملكرد دانه در واحد سطح كشت نيز در تيمار كشت خالص لوبيا چيتي مشاهده شد. بالاترين LER به مقدار 353/1 به تيمار7S، كشت مخلوط 100 درصد آفتابگردان (چهار بوته در متر مربع) + 50 درصد لوبيا چيتي (20 بوته در متر مربع) تعلق داشت در نتيجه اين تركيب مخلوط با كارايي بيشتري از منابع محيطي استفاده كرده و جهت كشت قابل توصيه است.

Abstract In order to achieve sustainable agricultural systems, a field experiment was conducted at chavoshgoli region; 10 Km south-west of khoy city in 2007, as monocropping and intercropping of sunflower and pinto bean in additive method. The experiment carried out using randomized complete block design with three replications and 10 treatments. The treatments were as follows: Eight treatments of additive intercropping (with densities of 4 plants/m2 for sunflower and 4; 8; 12; 16; 20; 24; 28 and 32 plants/m2 for pinto bean), one sole cropping of sunflower (4 plants/m2) and one sole cropping of pinto bean (40 plants/m2). For sunflower, the results showed that the effect of intercropping was significant on plant height; diameter of head; number of seed per head and grain yield. The maximum diameter of head; number of seed in head and seed yield per unit were obtained from sole cropping of Sunflower. For pinto bean the maximum plant height; number of leaves and branches per plant; number of pods per plant; grain yield per plant were obtained from S3 treatment (sunflower with density of 4 plants/m2 + pinto bean with density of 4 plants/m2 ) and Maximum grain yield per unit was obtained from sole cropping treatment of pinto bean. The maximum LER (1.353) was obtained for S7 treatment (sunflower with density of 4 plants/m2 + pinto bean with density of 20 plants/m2). We can infer that these two crops have used more environmental resources and this treatment (S7) was, therefore recommended at the best intercropping pattern in this experiment.