رويكردي نوين در بررسي ماهيت ايمان با نگاه به ساحات وجودي نفس

A new approach on the quiddity of faith with regard to the existential areas of human soul

هنگام بحث درباره ماهيت ايمان، اغلب تفكيكي برپايه متعلَق ايمان ارايه ميشود كه براساس آن، ايمان به گونه كلي يا گزاره اي است و يا غير گزاره اي؛ يعني اگر ايمان به يك يا چند گزاره تعلق گيرد، ماهيتش نيز گزارهاي و از سنخ معرفت خواهد بود؛ اما اگر متعلَق ايمان شخص يا موجودي خارجي باشد، ماهيت ايمان از سنخ اموري همچون دلبستگي و وفاداري است. اين مقاله با بررسي لوازم اين تفكيك نشان مي‌دهد كه اولاً اين دسته‌بندي به لحاظ صوري و منطقي دچار مشكل است و ثانياً چنان قوت و صلاحيتي ندارد كه ماهيت ايمان را روشن كند. بخش دوم مقاله، ايمان را براساس اينكه كدام يك از ساحات سه‌گانه نفس آدمي بيشتر در آن موثر باشند، به ايمان عقل‌گروانه، اراده‌گروانه و احساس‌گروانه تقسيم و شواهدي از نظريات فيلسوفان و متكلمان مسيحي و مسلمان براي هريك از انواع ايمان ارايه مي كند.

Whenever we are discussing the nature of faith, we often have a classification based on the object of faith. Accordingly, faith is generally either propositional or non-propositional. It means that if faith belongs to one or several propositions, its nature is also propositional and a kind of knowledge. But if the object of faith is a real thing or person, the nature of faith is related to such feelings as affection, and loyalty. Through examining the prerequisites of this distinction, the following study intends to show that this classification has some formal and logical problems. Secondly, it is not strong and qualified enough to clarify the nature of faith. The second part of the article classifies faith according to the soul aspects into three groups of evidential, volitional, and emotional faith. Later, it provides some examples of Christian and Moslem philosophers and theologiansʹ ideas regarding every kind of faith. Consequently, the paper comes to this result that determining the nature of faith based on soul aspects is a much more defensible choice than classifying based on the object of faith.