اثر بخشي آموزش مهارت‌هاي ارتباطي بر رفتار شهروندي سازماني پرستاران

The Effect of Communication Skills Training on Organizational Citizenship Behavior (OCB) of Nurses

مقدمه: فقدان مهارت‌هاي ارتباطي كاركنان به كاهش رفتارهاي شهروندي سازماني آنها مي‌انجامد، بنابراين افزايش مهارت‌هاي ارتباطي اين افراد ضرورت دارد. هدف اين تحقيق تعيين اثر بخشي آموزش مهارت‌هاي ارتباطي بر رفتار شهروندي سازماني پرستاران است. روش‌ها: در اين پژوهش نيمه تجربي، جامعه آماري كليه پرستاران بيمارستان كاشاني اصفهان سال 1388 (158 پرستار زن و مرد در 12 بخش) بود كه از ميان آنها 20 پرستار براي شركت در گروه و همچنين 20 پرستار براي شركت در گروه كنترل به عنوان نمونه آماري و با روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي متناسب با حجم انتخاب شدند. مداخله انجام شده 8 جلسه آموزش مهارت‌هاي ارتباطي براي گروه مداخله در طي يك ماه بود. براي ارزيابي رفتار شهروندي سازماني هر دو گروه، قبل و بعد از مداخله آموزشي (8 جلسه آموزش مهارت‌هاي ارتباطي) از پرسشنامه رفتار شهروندي سازماني (ضريب پايايي آلفا كرونباخ=74/0) استفاده شد. تحليل در سطح آمار توصيفي (ميانگين و انحراف معيار) و استنباطي (ضريب همبستگي و تحليل كوواريانس) انجام شد. نتايج: با تعديل تاثير نمرات پيش‌آزمون، ميانگين نمرات رفتار شهروندي سازماني پرستاران گروه تجربي يك ماه پس از مداخله (57/3±45/66)، نسبت به قبل از مداخله (34/4±85/62) تفاوت آماري معناداري داشت (01/0p < ). بر اساس آناليز كوواريانس، قبل از مداخله ميزان تاثير رفتار شهروندي سازماني پرستاران 364/0 بود، در حالي كه يك ماه پس از مداخله اين ميزان به 607/0 افزايش يافت (01/0p < ). نتيجه‌گيري: آموزش مهارت‌هاي ارتباطي موجب افزايش رفتار شهروندي سازماني پرستاران گروه تجربي نسبت به گروه شاهد شده است و اين تاثير يك ماه پس از مداخله، پايدار مانده است. بنابراين طراحي و اجراي استاندارد جلسات آموزش مهارت‌هاي ارتباطي و تدريس توسط مدرسين مجرب و متخصص در اين زمينه، در عرصه‌هاي مختلف پرستاري اعم از آموزش، پژوهش، مديريت و باليني پيشنهاد مي‌شود.

Introduction: The lack of communication skills among employees could result in less organizational citizenship behavior. Hence improving communication skills is of high necessity. The aim of this research is to determine the effect of communication skills training on the organizational citizenship behavior of nurses. Methods: In this quasi-experimental research, the statistical population included all the nurses employed by Isfahan’s Kashani hospital in 2009 (158 male and female nurses in 12 wards). By applying the random stratified sampling, 20 participants were assigned to the experimental group and another 20 to the control group. The experimental group received an 8-session training course on communication skills. To measure and evaluate the organizational citizenship behavior of each group before and after training, Organizational Citizenship Behavior Questionnaire was used (Cronbach’s Alpha=0.74). Analysis of the data was done using descriptive statistics (average and standard deviation) and inferential statistics (correlation coefficient and co-variance analysis). Results: After adjusting the effect of pre-test scores, the mean score for organizational citizenship behavior in the experimental group a month after the intervention (66.45±3.57) showed a statistically significant difference (p < 0.01) compared to its previous value (62.85±4.34). According to ANCOVA, main effect of organizational citizenship behavior of nurses, before training was 0.364; whereas a month after the intervention, this increased to 0.607, (p < 0.01). Conclusion: Communication skills training increased the nurses’ organizational citizenship behavior in the experiment group and the effect sustained a month after the intervention. Running standard communication skills training programs, with the help of specialized lecturers, is recommended in various nursing feilds such as education, research, management, and clinical nursing.