بررسي نوسانات تقاضاي خدمات ويزيت پزشكان طرف قرارداد با سازمان تامين اجتماعي) 87-1377(

Fluctuations in demand for doctor’s visit in Social Security Organization (1998-2008)

سابقه و هدف: بررسي بهره‌مندي از خدمات ويزيت پزشكان، به عنوان درون‌مايه‌هاي اصلي و نقطه آغازين ارايه خدمات درماني يكي از ضرورتهاست. هدف از اين مطالعه بررسي نوسانات تقاضاي مربوط به خدمات ويزيت پزشك عمومي و متخصص طرف قرارداد در جمعيت تحت پوشش سازمان تامين اجتماعي، با توجه به تعرفه‌ها، دسترسي و ميزان مشاركت از جيب بيماران مي‌باشد. مواد و روشها: پژوهش توصيفي حاضر بر مبناي آمار و اطلاعات سري زماني موسسات طرف قرارداد سازمان تامين اجتماعي در سراسر كشور انجام شده است. پس از تجميع اطلاعات، ابتدا به بررسي بازار خدمات پزشك عمومي و متخصص از منظر عرضه و تقاضا با اعمال دو تعرفه خصوصي و دولتي پرداخته شد. پس از آن تاثير ميزان پرداخت از جيب بيمار Out of pocket (OOP)و دسترسي در ميزان بهره‌مندي مورد تحليل و بررسي قرار گرفت. يافته‌ها: طي سالهاي 87-1377، درصد پرداخت از جيب بيماران در مراكز طرف قرارداد خصوصي، به ترتيب براي پزشك عمومي از 30 به 67% و براي پزشك متخصص از 30 به 75% رسيده است. متوسط مراجعه هر نفر به پزشك عمومي طرف قرارداد با روند كاهشي از 13/1 مراجعه در سال 1377 به 88/0 مراجعه در سال 1387 كاهش يافته است؛ در مقابل متوسط مراجعه به پزشك متخصص طرف قرارداد از 65/0 مراجعه به 76/0 مراجعه افزايش يافته است. نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد كاهش متوسط مراجعه به پزشك عمومي طرف قرارداد، ناشي از افزايش پرداخت از جيب بيمار در موسسات طرف قرارداد و نهايتاً تامين اين خدمت از طريق ارايه‌كنندگان ارزانتر مي‌باشد. اما از آنجايي كه كشش‌ناپذيري ويزيت پزشك متخصص از پزشك عمومي به مراتب بيشتر بوده و جانشين مناسب و كاملي براي خدمات متخصصين وجود ندارد، با وجود افزايش پرداخت از جيب، بيماران ناگزير از مراجعه و دريافت خدمات از متخصصين طرف قرارداد بوده‌اند

Background and Aim: Assessing use of physician visits by people is fundamental as this is the main theme and starting point in medical services. The aim of this study was to evaluate fluctuations in public demand for GP and specialistʹs services (those who had contract with social security organization (SSO)) with regard to tariffs, access and rates of patientʹs cost-sharing. Materials and Methods: This study is descriptive and analytical. Analysis was performed throughout the country, based on time series data of institutes in contract with SSO. After data collection, GP and specialist services market were studied, both from the perspective of demand and supply, regarding both government and private tariffs. Then the role of the amount of patient out-of-pocket in service utilization was analyzed. Results: During 1998-2008, patient out-of-pocket percentage has increased from 30 to 67% for SSO GP services while it has increased from 30 to 75% for SSO specialists. The average SSO GP visits per person has decreased from 1.13 in 1998 to 0.88 in 2008; meanwhile, the average SSO specialist visits per person has increased from 0.65 to 0.76. ‍Conclusion: It seems that decreased average GP visit is due to increased patient out-of-pocket in institution under contract with SSO, which cause patients to seek these services from cheaper providers. However, specialist visits are more inelastic and there is no proper substitute for their services; thus, despite increased patient out-of-pocket, patients have to receive services from SSO specialists.