تاثير EEG بيوفيدبك يا نوروفيدبك همراه با كاردرماني معمول بر عملكرد دست در بيماران دچار سكته مغزي: يك مطالعه آزمايشي

The effect of neurofeedback therapy accompanying conventional occupational therapy on improving hand function in stroke patients: a pilot study

سابقه و هدف: اختلال عملكرد دست يكي از ناتوانيهاي شايع پس از سكته مغزي مي‌باشد كه زندگي روزمره بيمار را به شدت تحت تاثير قرار مي‌دهد. انجام فيزيوتراپي و كاردرماني از روشهاي مرسوم توانبخشي بيمار مي‌باشند. نوروفيدبك مداليته جديد درماني است كه بر اساس به‌كارگيري اصول بيوفيدبك در توانبخشي مغز بنا شده است. هدف مطالعه حاضر تعيين تاثير افزودن نوروفيدبك به كاردرماني مرسوم در توانبخشي دست پس از سكته مي‌باشد. مواد و روشها: اين مطالعه به صورت آزمايشي (Pilot study) براي يك كارآزمايي باليني تصادفي طراحي شد. 14 بيمار دچار سكته مغزي وارد مطالعه شدند و به طور تصادفي در دو گروه قرار گرفتند. گروه اول كاردرماني معمول و گروه دوم كاردرماني به همراه نوروفيدبك را دريافت كردند (تعداد جلسات هر 2 گروه 10 جلسه بود). نوروفيدبك تراپي با هدف تقويت موج (SMR) sensory motor rhythmانجام شد. عملكرد دست بيماران بر اساس تست جيبسون قبل و پس از پايان مداخله درماني در هر دو گروه سنجيده شد. يافته‌ها: در هر دو گروه بعد از درمان بر اساس معيار جيبسون بهبودي معناداري در عملكرد دست حاصل شد. برخي از جنبه‌هاي عملكرد دست در گروه دوم (كاردرماني به همراه نوروفيدبك) بهبودي بيشتري نسبت به گروه اول پيدا كرد (05/0 P < ). در گروه دوم موج SMR در پايان درمان افزايش معني‌داري پيدا كرد. رضايت بيماران از درمان در گروه دوم بيشتر از گروه اول بود، همچنين ميزان ريزش بيماران در گروه اول بيشتر از گروه دوم بود. نتيجه‌گيري: نوروفيدبك مي‌تواند به عنوان درماني كمكي در كنار كاردرماني جهت توانبخشي دست در سكته مغزي به كار رود. از مزاياي افزودن اين درمان جديد، افزايش كمپليانس بيمار به درمان و افزايش انگيزه و علاقه وي جهت شركت در برنامه‌هاي زمانبر توانبخشي مي‌باشد

Background and Aim: Hand dysfunction after stroke is among the most frequent disabilities which adversely affects many aspects of post stroke patients’ life. Routinely, patients receive physical therapy and then occupational therapy in the setting of rehabilitation medicine. Neurofeedback therapy is a new modality based on biofeedback therapy principles to train the brain. The aim of the present study was to evaluate the effect of neurofeedback on improving hand function after stroke. Materials and Methods: This study was designed as a pilot randomized controlled clinical trial. Fourteen post stroke patients entered the study. Hand function was evaluated by Jebson hand function test pre and post intervention. Patients were randomly allocated into two intervention groups of occupational therapy (OT) and occupational therapy + neurofeedback therapy (NF). All patients received 10 sessions of therapy. Neurofeedback training was performed to enhance sensorimotor rhythm (SMR). Results: Mean age of patients was 60±7 years. Hand function was improved significantly in both groups according to general jebson test. Some functional tasks of Jebson test improved more significantly in NF group, compared with OT group. Mean SMR increased significantly, by the end of 10 session neurofeednack therapy. Most of the patients found neurofeedback accompanying OT more enjoyable than OT alone. Drop out was more in OT group compared to NF group. ‍Conclusion: Neurofeedback therapy is suggested as a complementary therapy to conventional OT with additional improvement in some aspects of hand recovery. Furthermore, It can increase patients’ compliance to rehabilitation program, and improve their satisfaction from therapy protocol.