اثر تاغ كاري و پسته كاري بر تغييرات ذخاير كربن و ازت درمنه زارهاي استان سمنان

Effect of Haloxylon ammodendron and Pistachia Vera plantation on carbon and nitrogen storage in Artemisia sieberi shrubland of Semnan province.

چكيده در اين تحقيق دو عرصه در درمنه‌زارهاي نواحي قوشه و ايوانكي كه در آن ها تغيير كاربري در قالب جنگل كاري با گونه هاي سياه تاغ و پسته ايجاد شده بود، انتخاب گرديد. در هر يك از عرصه ها اقدام به تعيين مناطق معرف شد و نمونه برداري نظير به نظير از خاك، پوشش گياهي و لاشبرگ در تيمارهاي تحت تغيير كاربري زمين و بوته زارهاي مجاور آن انجام شد. در نمونه هاي خاك و گياه، درصد كربن آلي و ازت محاسبه و براي مقايسه داده ها از آزمون t مستقل استفاده گرديد. تبديل درمنه زارها به اراضي تحت كشت گياهان تاغ و پسته در منطقه قوشه و ايوانكي منجر به افزايش به‌ترتيب 89 و 185 درصد در ميزان كربن ترسيب شده توسط زي توده شده است. اين افزايش در مورد ازت در دو منطقه قوشه (پسته‌كاري) و ايوانكي (تاغ كاري) به ترتيب 84 و 172 درصد است. در بخش خاك، پسته كاري منجر به كاهش معني دار ذخاير كربن به ميزان 17 درصد نسبت به درمنه زار مجاور گرديد. اما در ايوانكي تاغ كاري منجر به افزايش ذخاير كربن و ازت خاك به ترتيب به مقدار 110 و 41 درصد نسبت به درمنه زار مجاور شده است. به طور كلي، تغيير كاربري زمين از درمنه زار به جنگل كاري با گونه سياه تاغ در ايوانكي منجر به افزايش ذخاير كربن و ازت اكوسيستم به ترتيب به مقدار 129 و 41 درصد شد، ولي در قوشه تفاوت محسوسي در ذخيره كربن و ازت در منطقه پسته كاري شده و درمنه زار مجاور آن مشاهده نشد. اقداماتي مانند جنگل كاري و كشاورزي اصولي و پايدار در صورتي كه منجر به افزايش زي توده در واحد سطح گردد، مي تواند توان اكوسيستم در ذخيره كربن و ازت را به ميزان قابل توجهي افزايش دهد. كشت گياهان داراي زي توده ريشه‌اي قابل توجه، قادر خواهند بود تاثير قابل توجهي بر افزايش كمي كربن و ازت تثبيت شده در اكوسيستم داشته باشند.

Abstract The main objective of this research is to measure the impact of land use changes and biological restoration on C and N storage in some arid rangelands of Semnan province covered by Artemisia sieberi species. In this study two sites in Ghooshe and Ivanaky were selected. To estimate C and N storages and their distribution in the different treatments, biomass (above ground and below ground), soil (0-25, 25-50, 50-75 cm) and litter factors were sampled and analyzed. Results show that both land use change to Haloxylon ammodendron and Pistachia vera plantations have increased 89% and 185% in carbon and 84% and 172% in nitrogen of biomass, respectively. However H. ammodendron plantations have increased C storage of soil but pistachio has decreased C and N storages of soil. Generally Haloxylon plantation has considerably increased fixation carbon and nitrogen of the ecosystem. Similar results are not observed for land use change into pistachio plantations. The reasons of this observed differences result may be related to more extension of root biomass in Haloxylon in compare with Pistachio and effect of agriculture practices on decreasing C and N storage of the soil.