اثر مستقيم و غير مستقيم توسعه مالي بر رشد اقتصادي ايران

Direct and indirect effects of financial development on economic growth in Iran

نوشتارهايي كه در آنها رابطه بين نظام مالي و رشد اقتصادي مورد بحث قرار مي گيرد به دو گروه متمايز تقسيم مي گردند، آزادسازي مالي و سركوب مالي. درنوشتارهايي كه از آزادسازي مالي حمايت مي گردد پول يا نظام مالي باعث رشد اقتصادي در يك كشور مي گردد، در حالي كه در نوشتارهايي كه از سركوب مالي حمايت مي گردد پول يا نظام مالي يك مانع در نظر گرفته مي شود. يافته هاي نظري و تجربي اخير بين المللي تاكيد روزافزوني بر نظام مالي در توضيح رشد اقتصادي دارند. آنان از اين بحث حمايت مي كنند كه يك بخش مالي پرقدرت باحداقل بحران هاي مالي، براي رشد اقتصادي ضروري مي باشد. در شواهد بين المللي نشان داده شده كه ارتباط بين بخش مالي و رشد هم مستقيم و هم از طريق افزايش در نرخ سرمايه گذاري و بهره وري كل عوامل غيرمستقيم مي باشد. از اين گذشته شواهدي در مورد دو جهتي بودن رابطه بين بخش مالي و بخش واقعي اقتصاد نيز وجود دارد. در اين مقاله، امكان وجود اثرات مستقيم و غير مستقيم و بازخورد نشان داده مي شود، بنابراين از روش مناسب رويكرد الگوي بردار تصريح خطاي (VECM) حداكثر درستنمايي با اطلاعات كامل يوهانسن استفاده مي گردد و همچنين براي بررسي جهت رابطه ميان متغيرها و تعيين جهت ارتباط ميان بخش مالي و بخش واقعي اقتصاد از روش پسران شين و اسميت (ARDL) استفاده مي شود. دوره زماني مورد مطالعه 80-1350 در ايران ميباشد. اين مقاله معرف پيشرفت هايي نسبت به قبل مي باشد : اول براي تخمين از دو الگو استفاده مي گردد. در الگوي اول تنها اثرات مستقيم و غيرمستقيم بخش مالي بر بخش واقعي اقتصاد بررسي مي گردد، در حاليكه در الگوي دوم الگوي اول با در نظر گرفتن امكان وجود اثرات بازخور بين بخش‌هاي مالي و واقعي كاملتر مي گردد. دوم، در اين مقاله از روش FIML VECM استفاده شده كه امكان وجود روابط چند گانه بين بخش مالي و بخش واقعي را بررسي مي كند. نتيجه بدست آمده اين مي باشد كه در ايران، طي سالهاي 85-1350 رابطه مثبت و معني داري ميان توسعه مالي و رشد اقتصادي وجود ندارد چرا كه رابطه بدست آمده نشان مي دهد كه توليد ناخالص داخلي سرانه تاثير منفي بر حجم نقدينگي (به عنوان يكي از شاخص هاي توسعه مالي) دارد و همچنين جهت رابطه ميان توسعه مالي و رشد اقتصادي دو طرفه نمي باشد و چون رابطه دو طرفي بين متغيرهاي توسعه مالي و سرمايه گذاري وجود ندارد، از اينرو امكان اثرات بازخور نيز در اين مدل وجود ندارد.

Emergence of a group of countries with the same growth path and divergence increasing augmentation between growth performance of different groups of countries cause ever increasing interest to review the effect of financial sector on the process of economic growth in texts in an international level.Texts in which the relationship between financial system and economic growth is discussed are divided into two distinct groups. Financial liberalization and financial repression. In texts which financial liberalization is being supported, currency or financial system make economic growth in a country, while in texts which the financial repression is being supported currency or financial system is considered as an obstacle. Recent international theoretical and practical findings emphasis on ever increasing financial system in explaining economic growth. They support the necessity of a strong financial sector with minimum financial crisis for economic growth. International evidences show the indirect relation between financial sector and growth of both direct and by increase in investment rate and productivity of total factors. Moreover there are evidences about bilateral relationship between financial sector and real sector of economy. This thesis shows possibility of existence of direct and indirect effects and feedback. So from the appropriate approach of vector error correction model, the maximum likelihood with complete information of Johansen is used and also for reviewing the direction of relationship between variables and determination of direction of relationship between financial sector and real sector of economy the method of Shins sons’ and smith Autoregressive Distributed Lag Model is used. In Iran the period which is being studied is1350-85. This thesis represents the progress compared to the past. First two models are used for estimating. The first model only reviews the effects of direct and indirect financial sector on real sector of economy. While in the second model the first model is completed with considering the possibility of existence of effects of feedback between financial and real sector .second, in this paper the model of (FI ML VECM Full Information Maximum Likelihood vector error correction model) is used to review the possibility of existence of multiple relationships between financial sector and real sector. The result is that in Iran during 1350-85 there is a positive and significant relationship between financial development and economic growth because obtained relationship shows that gross domestic product per capita has positive influence on volume of liquidity(as one of the index of financial development) and also the direction of relationship between financial development and economic growth is unilateral. And since there is a unilateral relationship between variables of financial developments and investment, there is no possibility of feedback effects in this model