مفهوم زمين‌شناختي مرز البرز ـ ايران مركزي درگستره‌ي تهران تا سمنان و دياپيريسم نمك در طول آن

Geological Concept of the Alborz – Central Iran Border Zone from Tehran to Semnan and Salt Diapirism Along it

مرزهاي زمينشناسي يكي از مسايل جالب و قابل توجه در علم زمين شناسي است و پژوهشگران پس از مطالعه مناطق گوناگون و تشخيص اختلافات عمده بين آن‌ها، حدود يا مرزهايشان را معين ميسازند. مرز البرزـ ايران مركزي، يكي از مسايل بحث برانگيز زمينشناسي ايران به شمار ميآيد و در اين مقاله، سعي شده تا ضمن تبيين مفهوم زمينشناختي مرز، وجود يا عدم وجود آن در گسترهاي واقع در خاور تهران تا خاور سمنان، از ديدگاه ساختاري مورد ارزيابي قرار گيرد. به اين منظور، ابتدا منطقه مورد مطالعه براساس زمينريختشناسي به دو بخش شمالي و جنوبي تقسيمبندي شد. سپس ويژگيهاي واحدهاي نهشته شده در دو بخش ياد شده، در درازاي زمان زمينشناسي مورد بررسي و مقايسه قرار گرفتند. از سوي ديگر با معرفي تفاوتهاي سبكدگرشكلي، دو بخش مورد نظر به عنوان دو منطقه ساختاري ـ رسوبي مجزا در نظر گرفته شدند. سرانجام وجود يك مرز زمينشناسي منطبق بر سامانههاي گسلي عطاري، شمال سمنان، شمال سرخه، گرمسار و پارچين، بين آن‌ها تاييد گرديد. همچنين، گسلهاي قراول كوه، گرمسار و پارچين به عنوان عامل اصلي به سطح رسيدن نمكها در مرز البرزـ ايران مركزي مطرح شدهاند و سازندهاي كند و قرمز زيرين، سنگ مادر نمكهاي به سطح رسيده هستند.

One of the most important problems in geology is determination of geological boundaries. The Alborz – Central Iran border zone is one of them and in this paper, geological concept of the Alborz – Central Iran border zone from the east of Tehran to the east of Semnan has investigated. In order to this, investigation area has divided to the northern and southern parts by consideration of geomorphologic characteristics. Then, sedimentary deposits of above parts have investigated and compared along the geologic time. On the other hand, there are two tectono-sedimentary zones, according to deformational style differences in the northern and southern parts. Finally, Attary, north Semnan, north Sorkheh, Garmsar and Parchin fault systems have considered as a geological boundary between two tectono-sedimentary zones. Also, Gharavol Kuh, Garmsar and Parchin faults have considered as a main factor of the surficial appearance of salt deposits in the Alborz – Central Iran border zone from the east of Tehran to the east of Semnan. These deposits are related to the Kond and the Lower Red formations