بررسي كارايي پليمر پلي لاتيس در حفاظت خاك در مقابل فرسايش بادي مطالعه موردي: گهردو سيريك

Investigation of Poly latise Polymer Capability in Soil Conservation AgainstWind Erosion Case Study: Gahrdo Sirik

فرسايش بادي در بسياري از نقاط جهان از جمله در عرض‌هاي كم باران يكي از شاخص‌ترين فرآيندهاي بيابان زايي است و كشور ايران به لحاظ موقعيت جغرافيايي به صورت جدي با اين معضل روبرو است. خشكسالي‌هاي چند سال اخير استان هرمزگان پوشش گياهي فقير موجود در بيابان را از بين برده و روند بيابان زايي را افزايش داده است. اين عامل شدت فرسايش بادي در كانون‌هاي بحراني را در پي داشته است به طوري كه در حوزه شرق جاسك نابودي درختچه‌ها و درخت‌زارهاي موجود در منطقه را به دنبال داشته است. روند رو به رشد تپه‌هاي ماسه‌اي روستاهاي منطقه را تهديد و باعث مهاجرت روستاييان شده است. اقدامات صورت گرفته تا كنون در ايران جهت تثبيت ماسه روان استفاده از مالچ نفتي مي‌باشد. استفاده از پليمر پلي لاتيس به جاي مالچ نفتي كه گران تر از پلي لاتيس مي‌باشد در تثبيت ماسه‌هاي بادي با توجه به شرايط استان هرمزگان (شرجي بودن منطقه) مورد بررسي قرار گرفت تا در صورت حصول نتيجه بتواند جايگزين مالچ نفتي گردد. به اين منظور سه قطعه زمين هر كدام به وسعت هزار متر مربع در بخشي از دشت گهردو از توابع شهرستان سيريك در استان هرمزگان انتخاب شد كه دو قطعه تيمارها و قطعه ديگر شاهد را تشكيل داد. كه در تيمار اول و دوم بعد از جايگذاري شاخص‌هاي مدرج و كشت نهال و آبياري نهال‌ها، پاشش پلي لاتيس به عنوان مالچ صورت پذيرفت. تفاوت تيمار اول و دوم در آبياري تكميلي است. آبياري تكميلي نهال‌ها در پايان دوره آزمون اقدام شد، تا بتوان اثر تردد كارگر آبيار بر ميزان حفاظت پلي لاتيس در برابر بادبردگي خاك تعيين كرد. قطعه سوم بدون عمليات مالچ پاشي و با نصب شاخص‌هاي مدرج به عنوان شاهد انتخاب گرديد.در طول مدت پنج ماهه دوره آزمون در 10 بازه زماني متفاوت شاخص‌هاي موجود اندازه گيري و پس از جمع‌آوري مشاهدات، توزيع متناسب با اين داده‌ها انتخاب شد. سپس تجزيه و تحليل پارامترهاي مختلف با استفاده از نرم افزار اكسل اقدام و ميزان معني‌داري يا عدم معني‌داري داده‌هاي برداشت شده تعيين شد. نتايج نشان داد كه نسبت تغيير شاخص‌ها از ابتداي دوره مطالعاتي تا پايان دوره در قسمت مالچ پاشي نشده به طور دايم در حال نوسان است، ولي در طول اين دوره در منطقه مالچ پاشي شده عدد شاخص‌ها بر روي صفر (عدد مبنا) باقي ماند و تغييري در عدد شاخص‌ها مشاهده نگرديد.

Wind erosion due to lack of rainfall is one of the most significant desertification processes in many parts of the world Iran, because of its latitudinal location geographically and lack of rainfall, is faced with this dilemma.Recent droughts in Hormozgan Province have destroyed sparse desert vegetation and increased the process of desertification, which resulted in wind erosion in the vulnerable areas, causing destruction of shrubs and trees in East Jask. The increase in sand dunes have threatened area villages, causing villagers to immigrate. Remediation which has been taken in Iran until now was related to stabilization of the shifting sand by oil mulch. We have examined the possibility of replacing oil mulch, which is more expensive, with polymer polylatiseto stabilize the shifting, wind driven sand taking into consideration the climate (humidity) of Hormozgan Province. To do this, we chose three plots, each 1000 m2 located in Gahrdo plains,Sirik,Hormozgan Province. The plots consisted of two treatment plots and a control plot. In the first and second treatment plots, we placed measured indicators and planted and irrigated seedlings, followed by spraying polylatise as mulch.Supplemental irrigation was the difference between the first and second treatment plots. Supplemental irrigation seedlings were planted at the end of the test period, in order to determine the effect of manual irrigation in protecting polylatise against soil erosion. The third plot had no mulching and installation of measured indicators as the control plot. During the five-month test period,the existing indicators were measured in ten different periods. After data collection, the distribution was selected according to the data. Then, analysis of various parameters by using Excel software was performed to determine significance of the collected data. Results showed that the ratio of index change from the beginning to the end of the study in the control (no mulch) plot constantly fluctuated. However during this period in the mulched areas the index number was maintained at baseline (zero) and no changes were noticed