ارزيابي شيوه هاي تامين مالي در طرح هاي نوسازي بافتهاي فرسوده شهري؛ نمونه موردي: محله حمزه آباد واقع در منطقه 20 شهر تهران

Analyzing of Methods of Financing for Renewal Projects of Deteriorated Urban Textures (Case Study: Hamzehabad Neighborhood / Tehran)

امروزه يكي از مهمترين عوامل تاثيرگذار در روند رو به افزايش فرسودگي و متروك شدن بافت هاي فرسوده شهري و عدم تحقق پذيري طرح هاي نوسازي، نبود منابع مالي مورد نياز است. هدف اين پژوهش ارزيابي شيوه هاي تامين مالي قابل اجرا در نوسازي بافتهاي فرسوده شهري است. محله حمزه آباد شهر تهران يكي از محلات فرسوده شناسايي شده در منطقه 20 اين شهر است كه طرح نوسازي آن تهيه شده و پروژه هاي اجرايي نوسازي براي آن تدوين گرديده اند. جهت اجراي پروژه هاي نوسازي اين محله نياز به منابع مالي است كه در حال حاضر يكي از دلايل اصلي عدم اجراي آن است. با توجه به نقاط قوت و ضعف هر يك از رو شهاي تامين مالي، لازم است معيارهاي موثر در انتخاب از ميان آنها مشخص شود. در اين پژوهش 6 شيوه تامين مالي مناسب براي نوسازي بافتهاي فرسوده شهري با استفاده از سه شاخص مشاركت، سهولت اجرايي و بازدهي اقتصادي طرح مورد ارزيابي قرار گرفته است. جهت الويت بندي روش ها بر اساس هر يك از اين شاخص ها از آزمون فريدمن (Freidman Test) و نرخ بازدهي داخلي (IRR) استفاده شد و تحليل داده ها توسط نرم افزارهاي SPSS و CAMFAR صورت گرفته است. با توجه به نتايج بدست آمده از تحليل داده هاي تحقيق سطح مشاركت ساكنين محله حمزه آباد از مقبوليت نسبي برخوردار است. روش مشاركت مدني در بين روش هاي تامين مالي مورد نظر از بيشترين سطح مشاركت ساكنين برخوردار است و در رتبه هاي بعدي به ترتيب دريافت تسهيلات بانكي، سهامدار پروژه، روش فروش متري و اوراق مشاركت قرار دارد. از نظر مديران شهري شيوه فروش متري زمين در مديريت شهري در حال حاضر بهترين شيوه از نظر سهولت در اجراست. روش هاي اوراق مشاركت و ساير روش ها در رتبه هاي بعدي از نقطه نظر اجرايي قرار دارند. روش انتشار اوراق مشاركت با بيشترين نرخ بازدهي داخلي، بهترين روش تامين مالي است. روش فروش متري، BOT، مشاركت مدني، دريافت وام از موسسات و بانك هاي داخلي، سهامدار پروژه در رتبه هاي بعدي از نظر بازدهي اقتصادي طرح قرار گرفته اند.

Lack of required investments is one of the most important factors leading to increasing texture deterioration and renewal plans failure. This research evaluates different financing methods to renew deteriorated texture. Hamzehabad Neighborhood in district 20 of municipality of Tehran, in which revitalization and renewal plan is prepared, has been selected as the case study. Here, financing is a problem to execute the project. Regarding financing methods weaknesses and strengths, we should determine the effective selection criteria. In this research we evaluate 6 financing methods in order to renew this neighborhood. Participation, administrative convenience and efficiency are the three criteria according to which financing methods are evaluated. Freidman Test and Internal Rate of Return (IRR) have been applied to prioritize the methods on the basis of each index. Data are analyzed using SPSS and CAMFAR software. Results show that Hamzehabad inhabitant’s participation rate has been rather good. Joint venture method has the highest priority among financial resources methods. Bank loans, project shareholder, metric sale and participation bonds are placed, respectively, in the lower priorities. According to the urban manager’s view, the simplest method from execution point of view is metric sale and participation bonds and the others are in the lower priorities. It seems that here, Joint venture method with the highest IRR is the best financing method. Metric sale, BOT, civil participation, bank loans and project shareholder are placed in the lower rankings.