ارزيابي پيامدهاي اجتماعي پروژه تونل توحيد در شهر تهران

Assessing the social aftermaths of Tohid tunnel project in the city of Tehran

پروژه تونل توحيد با هدف كاهش ترافيك در چهار منطقه 2، 6، 10 و 11 به ويژه گره ترافيكي ميدان توحيد، كاهش آلودگي هاي زيست-محيطي، كاهش مصرف سوخت توسط شهرداري تهران احداث شده است. فعاليت مربوط به ساخت اين پروژه 29 ماه از خرداد 1386 تا بهمن 1388 به طول انجاميده است. اجراي اين پروژه در حين ساخت و مرحله بهره برداري اثرات و پيامدهاي مثبت و منفي زيادي بر جامعه تحت تاثير داشته است. ارزيابي پيامدهاي پروژه با تكيه بر مراحل دهگانه اتا و تركيبي از روش هاي كمي (پيمايش و پيمايش سفر، 1420 نفر) و كيفي (280 مصاحبه عميق فردي و گروهي)، انجام گرفته است. نتايج پژوهش نشان مي دهد پروژه در «مرحله بهره برداري» اثرات مثبتي در زمينه شاخص هاي ترافيكي، اقتصادي، اجتماعي، زيست محيطي و بهداشتي براي مناطق شمالي و جنوبي شهر تهران داشته، اما محلات همجوار تونل به دليل عدم دسترسي به تونل، كمترين بهره و استفاده از تونل برده‌اند. استدلال محققان اين است كه شهرداري با ساخت تونل نه تنها «عدالت اجتماعي» را در بين شهروندان برقرار نكرده بلكه نابرابري هاي اجتماعي را در بين محلات و مناطق تحت تاثير افزايش داده است. جهت اثربخشي پروژه و اجراي عدالت اجتماعي در شهر، راهكارهاي (بخشش ماليات و عوارض شهرداري، احداث فضاي سبز، ايجاد دسترسي محلات به تونل، تغيير سيستم تهويه هواي تونل و غيره) در جهت جبران خسارات آسيب ديدگان پيشنهاد مي شود.

Tohid tunnel has been built by Tehran’s municipality to decrease traffic (in 4 districts “2, 6, 10, 11”), environmental pollution and gas consumption of vehicles. Construction of this tunnel took 29 months, from Khordad 1386 to Bahman 1388. Construction process and after completion, the tunnel itself have had many positive and negative effects on target groups. Effects of the project have been assessed using 10 step ETA method and a method which is a combination of the quantitative (survey and survey journey, with 1420 person) and qualitative (280 in-depth interview with persons and groups) methods. Results are showing that during construction; heavy traffic, economical damage, social problems, environmental pollution (dust, noise) and respiratory and mental problems have occurred extensively that caused problems for habitants of the areas, drivers and shop keepers of the area. When the tunnel has become available for use, it has had positive effects for people who live in northern and southern parts of the city but others who have had no access to the tunnel have not benefited from it. Researchers suggest that by constructing this tunnel, Tehran’s municipality increased social injustice instead of social justice. To compensate this social injustice there are some suggestions like developing green spaces, cutting off municipality tax, developing ways to access the tunnel, changing the ventilation system of the tunnel.