رابطه باورهاي خودكارآمدي و فراشناخت با راهبردهاي مقابله در مردان سو مصرف كننده مواد

• Relationship between general self-efficacy and metacognition believes with coping strategies in male substance abuse

هـدف: هدف پژوهش تعيين رابطه باورهاي خودكارآمدي عمومي، فراشناخت با راهبردهاي مقابله با استرس در مردان سو مصرف‌كننده مواد بود. روش: روش مطالعه توصيفي از نوع همبستگي و جامعه آماري كليه 4493 نفر مردي بود كه در سال 90-1389 به مراكز خود معرف سم زدايي شهر كرمان مراجعه كرده بودند. با روش نمونه گيري خوشه اي- تصادفي 354 نفر انتخاب و پرسشنامه-هاي فراشناخت ولز و متيوس (1995-1994)، خودكارآمدي عمومي شوآرتز و جروسلم (1979) و پاسخ‌هاي مقابله‌اي بلينگر و موس (1981) را تكميل كردند. داده ها با محاسبه ضريب همبستگي پيرسون و تحليل مسير به كمك نرم افزار ليزرل تحليل شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد ارتباط بين خودكارآمدي عمومي و فراشناخت و ابعاد آن با سبك مقابله اي مسيله محور مثبت و با سبك مقابله اي منفي است. نتايج تحليل مسير نشان داد الگوي پژوهش از برازش نسبتاً خوبي برخوردار و تمامي ضرايب مسيرها معنادار است. نتيجه گيري: از آنجا كه باورهاي خـودكارآمدي عمومي پايين و فراشناخت مختـل، انتخاب راهبردهاي مقابله با استرس را در سو مصرف كنندگان مواد به خوبي پيش بيني مي‌كند؛ پس آموزش راهبردهاي خودكارآمدي و فراشناخت موثر در نوع استفاده از راهبرد مقابله اي افراد سو مصرف كننده مواد در برابر موقعيت هاي استرس زا مي تواند از گرايش مجدد اين افراد به مصرف مواد پيشگيري كند.

Aim: Aim of this study was to examine relationship between general self-efficacy and metacognition believes with coping strategies in male substance abusers. Methods: The study design was correlation-descriptive and the statistical community consisted of all men substance abusers (N= 4,493) visited the self- introducing detoxified centers in the city of Kermanin 1390-1389. 354 patients were selected using cluster randomly sampling procedure and complete theSchwartz & Jerusalem generalized self-efficacy (1979), Wells & Matthews metacognition (1994-1995) and Billings & Moos coping responses (1981) questionnaires. Pearson correlation coefficient and path analysis method were used for data analysis. Results: The results showed that there is positive and significant correlation between generalized self-efficacy, metacognition and its dimensions with problem-focused coping, and negative and significant correlation with emotion-focused coping. Result of path analysis revealed that Studymodelhasarelatively good fitness and pathcoefficients are significant. Conclusion: Since low general self-efficacy and disturbed metacognition properly predict the choice of coping strategies in male substance abusers, training of self-efficacy strategies and metacognition associated to choice of coping strategies in male substance abusers can prevent relapse in this people in stressful conditions.