مقايسه اثربخشي طراحي آموزشي دو روش ابداعانه حل مسيله و بارش مغزي بر ميزان خلاقيت دانشجويان دوره‌هاي آموزش الكترونيكي دانشگاه صنعتي خواجه نصيرالدين طوسي

Comparing the effectiveness of two method (TRIZ and brainstorming) on the creativity of the E-learning training students of Khaje Nasir University

زمينه: پژوهش‌هاي حوزه خلاقيت در سال‌هاي اخير بسيار فزوني يافته است. به خصوص كه گرايش به خلاقيت سازماني با رويكردهاي تربيتي با رشد چشمگيري همراه بوده است. هدف: پژوهش حاضر مقايسه اثربخشي طراحي آموزشي دو روش ابداعانه حل مسيله و بارش مغزي بر ميزان خلاقيت دانشجويان دوره‌هاي آموزش الكترونيكي دانشگاه خواجه نصير الدين طوسي در نيمسال اول تحصيلي 89-1388 بوده است. روش: روش تحقيق در پژوهش مذكور، تجربه ايي با در نظر داشتن گروه آزمايش و كنترل بود. گروه آزمايش و كنترل شامل دانشجويان آموزش يادگيري الكترونيكي در نيمسال اول سال تحصيلي (89-1388) دانشگاه خواجه نصيرالدين طوسي بوده است. طرح پيش آزمون و پس آزمون با گروه كنترل از دو گروه آزمودني تشكيل شد. هر دو گروه دو بار مورد اندازه گيري قرار گرفتند، اولين اندازه گيري با اجراي يك پيش آزمون و دومين به وسيله پس آزمون صورت گرفت. به منظور تشكيل گروه‌ها محقق با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي، نيمي از آزمودني‌ها را در گروه اول (30 نفر) و نيمي ديگر را در گروه دوم (30 نفر) جايگزين نمود، دو گروهي كه به اين ترتيب تشكيل شد مشابه هم بود و اندازه گيري متغير وابسته (خلاقيت) براي هر دوي آنها در يك زمان و تحت يك موقعيت صورت گرفت. حجم نمونه براي دانشجويان آموزش الكترونيكي طبق فرمول 60 نفر محاسبه شد، ابزار اندازه گيري پرسشنامه خلاقيت عابدي (1372) و همچنين مقايسه نمرات دانشجويان تحت آموزش با روش ابداعانه حل مسيله و بارش مغزي بود. جهت تجزيه و تحليل داده‌ها و به منظور كنترل تاثير نمرات پيش آزمون بر نمرات پس آزمون دو گروه، مقايسه دو گروه از روش آماري كوواريانس و به منظور بررسي ميزان اثربخشي دو متغير مستقل بر ميزان خلاقيت از آزمون آماري تي (t ) استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان مي‌دهد رويكردهاي جديد خلاقيت مثل روش ابداعانه حل مسيله نسبت به رويكردهايي چون بارش مغزي به خصوص در زمينه آموزش مجازي موثر واقع مي‌شوند. نتيجه گيري: نتايج حاصل از پژوهش مزبور به ترتيب فرضيه‌ها عبارتست از: 1- وجود تاثير معنادار دوره مهارت‌هاي تفكر خلاق با روش بارش مغزي، بر افزايش ميزان خلاقيت دانشجويان تاييد مي‌شود.2- وجود تاثير معنادار دوره مهارت‌هاي تفكر خلاق با روش ابداعانه حل مسيله، بر افزايش ميزان خلاقيت دانشجويان تاييد مي‌شود.3- وجود تاثير معنادار و مثبت دوره مهارت‌هاي تفكر خلاق با روش ابداعانه حل مسيله، بر افزايش ميزان خلاقيت دانشجويان در مقايسه با روش بارش مغزي تاييد مي‌شود.

Objective: The aim of this article is to compare the efficiency of educational programming with respect to the two innovative methods for solving problems and brainstorming and their influences on creativity of university students who were studying in the E-learning course in the Khaje Nasir University in the first semester of academic year 1388-89. Method: As an experimental method, tow groups were used (one group as control and another as experiment group. This group consisted of Khaje Nasir University first semester students studying in E-learning course of the year 1388-89. The pre-test and post-test program was controlled by the two subsidiary control groups. The two groups were tested twice, the first test was conducted with a pre-test and the second were conducted with a post-test in order to establish it. Results: Results showed that the overall assessment of students at the Khaje Nasir University was higher than that of Brainstorming method. There was no statistically significant difference between the two groups regarding specialized questions about online search skills between TRIZ groups and brainstorming group. Conclusion: These findings could have some practical suggestions in applying appropriate teaching methods.