پياده سازي مدل اكولوژيكي كشاورزي با رويكرد PROMETHEE II و Fuzzy AHP در محيط GIS (مطالعه موردي: شهرستان مرودشت)

Implementation of Agricultural Ecological Capability Model Using Integrated Approach of PROMETHEE II and Fuzzy-AHP in GIS Environment (Case Study: Marvdasht county)

لزوم رعايت نكات آينده نگري و ترسيم سيماي آينده توسعه، گرايش‌ها را در زمينه برنامه‌ريزي و بهره‌برداري عقلاني از منابع، توان و پتانسيل مناطق سوق مي‌دهد. ارزيابي توان اكولوژيكي به عنوان هسته مطالعات زيست محيطي با پيشگيري از بحران‌هاي محتمل، بستر مناسبي براي برنامه ريزي زيست محيطي فراهم مي‌آورد. در اين ارتباط سيستم اطلاعات جغرافيايي با توانايي بالا در مديريت و ارايه ستاده‌هاي جديد به عنوان ابزاري كارامد در برنامه‌ريزي‌هاي زيست محيطي مطرح مي‌شوند. از اين رو، در اين پژوهش با استفاده از معيارهاي نوع پوشش گياهي، تراكم پوشش گياهي، اقليم، ارتفاع، شيب، فرسايش خاك، زهكشي خاك و بافت خاك سعي شده تا توان اكولوژيكي كشاورزي منطقه مرودشت با استفاده از روش PROMETHEE II و Fuzzy AHP در رويكرد تلفيقي- ابتكاري با GIS، تعيين شود. در اين پژوهش از روش PROMETHEE II براي رتبه بندي كامل آلترناتيوها استفاده شد، در حالي كه از روش Fuzzy AHP براي اختصاص دادن وزن به هر يك از معيارها استفاده شد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه منطقه مورد مطالعه داراي هر هفت طبقه كشاورزي و مرتعداري مدل مخدوم است. همچنين نتايج حاصل از تجزيه‌و‌تحليل حساسيت، حاكي از كارايي قابل قبول روش تلفيقي PROMETHEE II و Fuzzy- AHP در ارزيابي توان اكولوژيكي منطقه است. روش پيشنهادي PROMETHEE II در اين تحقيق مستقل از تعداد كاربري‌ها و معيارها ارايه شده است و مي‌توان آن را با تغييرات لازم براي ساير مناطق و همچنين ديگر كارهاي مكان‌يابي مورد استفاده قرار داد.

Necessity of consideration future and delineating the characteristics of future development, leads trends to the fields of planning, rational utilization of resources and potential of areas. Assessment of ecological capability, as the core of environmental studies at the prevention of possible crisis, provides an appropriate context for environmental planning. The ability of GIS in managing and delivering new outputs as an efficient instrument in environmental planning is discussed. Therefore, in this study, regarding to some factors such as vegetation type, elevation, slope, texture of soil, climate, vegetation density, Soil drainage, and erosion, we have tried to determine the agricultural ecological capability of Marvdasht County using Fuzzy-AHP and PROMETHEE II, in an integrated–innovative approach, with GIS. PROMETHEE II was used to determine the complete ranking of the alternatives, while Fuzzy-AHP was employed to weighting of criteria. The results showed that the study area contains seven classes of Iranʹs agricultural and rangeland model. Also the results of sensitivity analysis indicated acceptable effectiveness of the proposed method in ecological capability assessment. The proposed technique can be as a main step in using PROMETHEE II in other raster-based site selection projects in the GIS environment.