ويژگي هاي روانسنجي آزمايه رايانه اي شباهت ها براي سنجش سوگيري زود قضاوت كردن بيماران دچار اسكيزوفرني

• Psychometric properties of a similarity task for measuring jumping to conclusion bias in patient with Schizophrenia

هدف: نظريه هاي شناختي اخير فرض مي كنند كه هذيان ها در بيماران دچار اسكيزوفرنيا به دليل سوگيري زود قضاوت كردن به وجود مي آيد. از اين رو هدف پژوهش حاضر ساخت يك آزمايه معتبر و پايا براي اندازه گيري سوگيري زود قضاوت كردن بود. روش: روش اين پژوهش از نوع همبستگي و شامل روش هاي چندگانه آزمون سازي بود. گروه نمونه شامل 45 بيمار در دسترس دچار اختلال اسكيزوفرنيا بود كه از بين حدود 1500بيمار بستري در بيمارستان هاي رازي و ابن سيناي شهر شيـراز در يك دوره 6 ماهه انتخاب شد. ابزارهاي پژوهش شامل دو آزمايه شباهت ها (صفاريان، 1389) و مهره ها (گرتي، 1991) و مقياس اندازه گيري علايم مثبت و منفي (اندريسن، 1984) بود. آزمايه شباهت ها شامل 17 گروه تصوير است كه روي نمايشگر رايانه با سرعت هاي متفاوتي مي چرخد. در هر كوشش، يك تصوير الگو و سه تصوير مشابه با تصوير الگو ارايه مي شود و وظيفه آزمودني اين است كه در هر كوشش تصويري را انتخاب كند كه با تصوير الگو بيشترين شباهت را داشته باشد. براي بررسي همساني دروني آزمايه از روش همساني دروني و براي بررسي روايي همزمان، همبستگي نمره-هاي آزمودني ها در آزمايه شباهت ها با نمره هاي آنها در آزمايه اي كه قبلاً براي سنجش سوگيري زود قضاوت كردن ساخته شده بود (آزمايه مهره ها) محاسبه شد. روايي پيش بين با استفاده از روش رگرسيون خطي در پيش بيني شدت هذيان هاي بيماران دچار اسكيزوفرني توسط آزمايه جديد بررسي شد. روايي تشخيصي آزمايه نيز با مقايسه نمره هاي بيماران با و بدون هذيان بررسي شد. يافته-ها: آزمايه شباهت ها از همساني دروني، روايي همزمان، روايي پيش بين و روايي تشخيصي مطلوبي برخوردار بود. نتيجه گيري: به وسيله آزمايه شباهت ها مي توان سوگيري زود قضاوت كردن را به نحوي پايا و روا در بيماران دچار اسكيزوفرنيا مورد سنجش قرار داد و از آن در پژوهش هاي آينده در زمينه بررسي نظريه هاي مربوط به هذيان و توهم استفاده كرد.

Aim: Recent cognitive theories of delusions postulate that patients with schizophrenia develop delusions due to a jumping to conclusion bias. Therefore, the aim of this study was to develop a reliable and valid task (similarity task) for measuring the jumping to conclusion bias. Methods: The method of the present study was correlational and included a number of test development procedures. The sample consisted of 45 patients with schizophrenia who were selected from about 1500 Razi and Ebnesina Hospitalsʹ inpatients during a 6 month period via convenience sampling method. Measures included similarity (Safarian, 2010) and beads tasks (Garety, 1991) and two scales for assessment of positive and negative symptoms (Andreason, 1984). The similarity task consists of 17 groups of pictures that rotate on a computer monitor with different speeds. In each trial, a picture model and three other pictures similar to picture model are presented and the subjects are asked to select the most similar picture to the picture model. Cronbachʹs alpha was used to indicate consistency reliability of the task. Concurrent validity was examined by correlating the scores of the new task with the scores of an established task of jumping to conclusion bias (the beads task) (Garety, 1991). Predictive validity was determined by examining the ability of the new task to predict the severity of delusions of patients with schizophrenia. Discriminative validity was determined by examining the ability of the new task to differentiate between patients with and without delusions Results: The similarity task showed satisfactory internal consistency, concurrent reliability, predictive and discriminative validity. Conclusion: Similarity task is a reliable and valid measure of jumping to conclusion bias and can be used in future research to examine theories on delusions and hallucinations.