تغييرات ماهانه طول و پيرامون بيضه و خصوصيات مني در قوچ دالاق در فصل توليد مثلي و غير توليد مثلي

Monthly changes of testicular length, scrotal circumference and semen characteristics of Dallagh ram in breeding and non breeding season

هدف از اين مطالعه، بررسي تغييرات ماهانه خصوصيات مني و پيرامون كيسه بيضه قوچهاي دالاق بود. نمونه هاي مني از چهار راس قوچ بالغ و سالم سه تا چهار ساله با ميانگين وزني 5 ± 45 كيلوگرم و با استفاده از شوك الكتريكي، هر سه هفته يك بار، از خرداد تا آبان ماه سال 1387 جمع آوري و ارزيابي شد. نتايج نشان داد كه اثر ماه بر پيرامون بيضه، طول بيضه، زنده ماني، تحرك، حركت موجي و ناهنجاري ثانويه اسپرم معني دار نبود (05/0P > ). بيشترين اندازه طول بيضه و تحرك و كمترين ناهنجاري ثانويه در مهرماه و بيشترين درصد زنده ماني و محيط اسكروتوم در تيرماه مشاهده شد. اثر ماه بر ناهنجاريهاي اوليه معني دار بود (05/0P < ) و بيشترين ناهنجاري در خرداد ماه مشاهده شد. با توجه به معني دار نبودن تاثير ماه هاي سال بر خصوصيات مني و بيضه، مي توان حدس زد كه احتمالاً توليد مثل قوچ دالاق تحت تاثير فصل نبوده و در تمام ماه هاي آزمايش توانايي توليد مثل و باروري را داراست. بنابراين به نظر مي رسد، قوچ دالاق حساسيت كمتري به تغييرات طول روز و فصل دارد و مي توان از آن براي جفتگيري ميش ها در زمان دلخواه استفاده نمود تا بره زايي در فصل مطلوب انجام شود.

The aim of this study was investigation of monthly changes of semen characteristics, length and scrotal circumference in Dallagh rams. Semen samples were collected from four healthy and mature rams of 3-4 years old with an average body weight of 45 ± 5 with an electro ejaculator in once three weeks since June to November 2008. Results showed that the effect of months on scrotal circumference, testicular length, viability, motility, wave motion and minor defects spermatozoa were not significant (p > 0.05). Maximum testicular length, motility and the minimum minor defect were observed in October while the maximum viability and scrotal circumference were observed in July. Effect of months on major defects was significant (p < 0.05) and the maximum major defects were observed in June. Whereas the effect of months on testis and semen characteristics were not significant, we can be guess that the reproductive activities of Dallagh rams were not affect by season probably and they had reproductive capability throughout months of experiment. Therefore it seems Dallagh rams have lower sensitivity to changes of day length and breeding season and we can use them for mating ewes in favorable time until lambing occur in suitable season.