مديريت بحران در جهت تعديل خسارت‌هاي حاصل از زلزله در استان تهران

Disaster Management in order to Offset Losses Caused by the Earthquake

مقدمه: تمركز و تراكم جمعيت و افزايش بارگذاري‌هاي اقتصادي بر بستر استان تهران منجر به پذيرش نقش‌ها و عملكردهاي متعدد شده است. يكي از مهم‌ترين موضوعاتي كه تهران با آن دست به گريبان است موضوع حوادث طبيعي از جمله زلزله است. هدف اين پژوهش، شناسايي مناطق آسيب‌پذير، تهيه نقشه آسيب‌پذيري نقاط مختلف استان بر حسب درجات آسيب‌پذيري است. روش‌ها: در اين تحقيق، ارتباط بين شاخص‌هاي اقتصادي- اجتماعي با عوامل موثر در آسيب‌پذيري استان تهران در برابر زلزله مورد تحليل قرار گرفت. در اين بررسي از قابليت‌ها و تكنيك‌هاي تحليلي نرم‌افزار GIS در لايه‌هاي مختلف استفاده شد. يافته‌ها: بررسي‌ها نشان داد كه استان تهران داراي پتانسيل بالايي براي زلزله است و با توجه به قانون بازگشت‌پذيري و تكرار بلاياي طبيعي، امكان رخداد زلزله براي استان تهران بسيار زياد و قابل پيش‌بيني است و گروه‌هاي آسيب‌پذير و نقاط بحراني از لحاظ كالبدي درست منطبق بر نقاط اشغال شده به‌وسيله اقشار پايين جامعه است. نتيجه‌گيري: اقدامات صحيح درخصوص توانمند‌سازي در برابر زلزله كمك شاياني در رابطه با تعديل خسارت‌هاي حاصل از زلزله در استان تهران مي‌كند. با توجه به ويژگي‌هاي كالبدي- فضايي و استراتژيك بودن استان تهران، بايد به توانمند‌سازي مديريت بحران در برابر بلاياي طبيعي توجه ويژه كرد. كلمات‌كليدي: مديريت بحران، زلزله، استان تهران، خسارت‌.

Disaster Management in order to Offset Losses Caused by the Earthquake (Case study: Tehran Province) Corresponding Author: Rashidi M, PhD Student, Department of Geography, Isfahan University, Iran Email:Masoumeh.rashidi@yahoo.com Rameshat M, Professor, Department of Geography, Isfahan University, Iran Safe A, Assistant Professor Department of Geography, Isfahan University, Iran Gharib H, MA student of Economy, Isfahan University, Iran Received:2010-04-04 Accepted:2011-05-22 Abstract: Introduction:Population density and economic loading led to various and multiple functions in Tehran. The most important concern of Tehran province is natural disasters including earthquake. This study aims to identify risk areas and to prepare the vulnerability maps by different degrees of vulnerability. Methods: In this descriptive study, the relationship between socio-economic indicators was analyzed with the effective factors causing vulnerability in Tehran province by using GIS in different layers. Conclusion: In order to offset the losses of earthquake the actions for empowerment should take into consideration in natural disasters in Tehran. Disaster management should be empowered regarding the physical- space characteristics and also strategic nature of Tehran province. Key words: Disaster management, earthquake, Tehran Province, losses