بررسي برنامه درسي فلسفه براي كودكان در راستاي توجه به ابعاد مختلف ذهنيت فلسفي

A Psychological Survey of Vigotskyʹʹs Theory and Its Relationship with the Theoretical Foundations of Teaching Philosophy to Children An Investigation into the Philosophy for Children Program (P4C) w

يكي از اهداف اساسي هر نظام آموزشي تربيت انسان‌هاي هشيار و آگاهي است كه تفكر خود را برپايه استدلال صحيح و منطق بنا نهاده، در برخورد با دنياي پيرامون خويش با انديشه‌اي جامع و عميق، جوانب مختلف امور را بررسي نموده و از قابليت انعطاف بالايي در مواجهه با مسايل زندگي برخوردارند و به‌عبارتي داراي ذهن فلسفي هستند. بدين‌منظور لازم است برنامه‌هاي درسي، تربيت انديشه فلسفي را مد نظر قرار داده، به پرورش قدرت تفكر و استدلال دانش‌آموزان توجه‌ نمايند. در اين راستا، يكي از برنامه‌هاي درسي كه در دهه‌هاي اخير به‌منظور پرورش تفكر فلسفي و فلسفه‌ورزي در دانش‌آموزان شكل ‌گرفته ‌است، برنامه درسي فلسفه براي كودكان است. هدف از پژوهش حاضر بررسي مباني نظري برنامه درسي فلسفه براي كودكان در راستاي تربيت ذهن فلسفي در دانش‌آموزان است. روش تحقيق مورد استفاده در اين پژوهش روش توصيفي ـ تحليلي است. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه در برنامه درسي فلسفه براي كودكان، توجه گسترده‌اي به ابعاد مختلف ذهن فلسفي شده‌ است. اما در ميزان توجه اين برنامه به هريك از ابعاد، تفاوت‌هايي مشاهده ‌مي‌شود، به‌گونه‌اي كه برخي از عناصر ذهن فلسفي، هم‌چون زيرسوال‌بردن مسايل بديهي، ارزش‌سنجي افكار جدا از منبع آن‌ها و ارتباط‌دادن مسايل با هدف‌هاي درازمدت، مورد توجه بيش‌تري قرار گرفته ‌است

One of the fundamental aims of any educational system is to educate well-informed, and enlightened people, those who base their thoughts on valid reasoning and logic and who using comprehensive and profound thinking in their encounters with the outside world, consider life’s problems from different perspectives and exhibit flexibility; in other words, educating people with philosophical mentality. To meet this goal, it seems necessary that curricula should focus on philosophical thinking and develop the power of thinking and reasoning in the students. In this connection, one of the programs designed in recent decades to develop philosophical thinking and promote “philosophizing” on the part of children is that of philosophy for children program (p4c). The aim of study was to investigate the theoretical foundations of (p4c). The research approach of the study was descriptive-analytic. The findings of the study indicate that although in this program vast attention has been paid to the different dimensions of the philosophical mentality, with regard to the degrees of the attention paid by this program to the individual dimensions of philosophical mentality certain disproportionalities are observed. That is, while certain elements of the philosophical mentality, such as questioning the obvious matters, evaluating ideas detached from their sources and relating affairs to long-term goals, have received more attention than others.