چكيده فارسي :
داستان نقشي حياتي در شكل‌گيري مهارت‌هاي تفكر انتقادي دارد. هدف از پژوهش حاضر، كشف امكانات بالقوه داستان‌هاي معمولي در تقويت و شكل‌گيري مهارت‌هاي تفكر انتقادي در كودكان است. مهارت‌هاي تفكر انتقادي مورد بررسي عبارت‌اند از: هدف، طرح پرسش، اطلاعات، داده، شاهد، تجربه، استنباط‌ها و تفاسير، پيشفرضها، استلزامات و پيامدها، نظرات، انصاف (بي‌طرفي)، تواضع، رشادت، همراهي، استحكام، و پشتكارِ ذهني، اطمينان در تفكر، تسلط بر خودمحوري، و قابليتهاي استدلال اخلاقي. در اين پژوهش با استفاده از روش تحليل محتوا، ميزان مهارت‌ها و مولفههاي تفكر انتقادي از ديدگاه ريچارد پل در داستان‌هاي تاليفي براي كودكان گروه سني «ج» كه در فاصله سال‌هاي 1342 تا 1385 در فهرست كتاب‌هاي مناسب شوراي كتاب كودك به ثبت رسيده‌اند، بررسي شده است.
نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه مولفههاي استلزامات و پيامدها، اطلاعات، داده، شاهد، تجربه، هدف، قابليتهاي استدلال اخلاقي نسبت به ساير مولفه‌‌ها در وضعيت بهتري قرار دارند. از ضعيف‌ترين مولفه‌‌ها نيز مي‌توان به پيشفرضها، اطمينان در تفكر، نظرات و استنباط‌ها و تفاسير اشاره كرد. هم‌چنين عمده رشد متوالي داستان‌ها به‌لحاظ مولفههاي تفكر انتقادي صرف‌نظر از رشد مقطعي دهه چهل، در آثار متاخر و در دهه هشتاد روي داده است.
چكيده لاتين :
Stories play a vital role in the formation of critical thinking. The aim of this study is to pin down the potentials of ordinary stories in the formation and promotion of critical thinking in children. The skills under investigation include [the provision for and drawing attention to]:aims, questioning, data and information, evidence, experience, inferences and interrelationships, presuppositions, implications, consequences, ideas, fairness, courage, cooperation, firmness, mental perseverance, confidence in thinking, control of self-centeredness, and abilities for moral judgments. In this study by use of content analysis method and by utilizing Richard Paul’s views as a basis, the skills and features involved in critical thinking were explored in the stories approved and designated by the children’s Books Board for children in the Age Group C, published in the time span of 1342-1385. the findings show that the features of implications and consequences, information, data, evidence, experience, aim, moral reasoning abilities enjoy a better status [i.e. are dealt with more adequately] than others. The weakest features include: presuppositions, faith in thinking, ideas, inferences and interpretations. It should be noted that as far as critical thinking features are concerned the main sustained growth belongs to recent stories published in 1380’s. of course, a limit growth seems to have taken place in 1340’s.
