حكمت هاي مرگ ازنظرگاه مولوي در مثنوي

Wisdoms of death from Mowlaviʹʹs viewpoint in mathnavi

پديده مرگ از جمله رازناك ترين مسايل بشر است كه معماي آن را به حكمت كس نگشوده و نگشايد. انديشمندان از هر دستي و به هر نوع و بياني در تعريف و تبيين آن كوشيده اند و البته چنانكه بايد بدين پرده راه نبرده اند. از اين ميان، مولانا جلال الدين محمد بلخي در مثنوي با نگاهي موشكافانه و راهگشا درباره اين مساله بارها سخن رانده و در خصوص اينكه ماهيت مرگ چيست، چه گونه هايي دارد؛ حكمت هاي مرگ كدامند و نيز عبرت‌پذيري از مرگ، ترس از مرگ، ذكر مرگ و غير آن طرح موضوع كرده و با بيانهاي تمثيلي زمينه آشنايي مخاطبان مثنوي را با مرگ فراهم آورده است كه نشانگر توجه خاص مولوي به مقوله مرگ است. در اين پژوهش كوشيديم با تامل در مثنوي، نظرگاههاي مولوي را از پرده هاي سخن او و انديشه هاي خلاق و ژرف شعر او دريابيم و حكمت هاي مرگ در آموزه هاي مثنوي را در قالب اين نوشتار تقديم كنيم.

The phenomenon of death is one of the most mysterious issues related to humanity. No one has been and will be able to decipher the mystery of death through wisdom. The intellectuals of various disciplines have attempted to define and describe it in any way or any form of expression, but have gained little success in this regard. One of these intellectuals is Mawlana Jal?l ad-D?n Muhammad Balkh? (Rumi) who has frequently addressed this issue in Masnavi in a meticulous and leading manner. He has raised issues about the nature of death, the types of death, the wisdoms of death, lessons learned from death, fear of death, indicating death, etc. Using allegorical expressions, Mowlavi has made the audiences of Mathnavi familiar with death which signifies his special attention to the topic in the area of “Thinking of Death”. The present study is an attempt to find out Rumiʹs viewpoints through his layers of expression and deep and creative contemplations of his poetry by reflecting on Mathnavi; in addition to that, the current study is also aimed at present presenting the wisdoms of death in the teachings of Mathnavi.