پراكندگي جغرافيايي كنه ها در شهرستان قم در سال هاي 90- 1389

Survey of tick species distribution in Sheep and Camel in Qom city, Iran, 2010- 2011

زمينه و هدف: كنه ها نقش مهمي در انتقال ميكروارگانيسم ها به حيوانات اهلي دارند و به عنوان ناقل بسياري از بيماريها، نظير تيلريوز، بابزيوز، تب راجعه و تب خونريزي دهنده كريمه- كنگو به دام ها و انسان مطرح اند لذا اين مطالعه به منظور تعيين پراكندگي جغرافيايي كنه ها در گوسفندان و شترها در قم طي سال هاي 90- 1389 انجام شد. مواد و روش كار: در اين مطالعه براي نمونه برداري از گوسفندان از 25 روستا كه 40% آن از مناطق كوهستاني و60% از مناطق دشت بوده است به طور فصلي نمونه گيري انجام شد؛ بطوري كه از هر روستا به طور تصادفي 2 دامداري و از هر دامداري 3 تا 4 راس دام (15 راس در چهار فصل) و براي شترها، از 5 روستا، 2 دامداري و از هر دامداري 5 نفر، (جمعا در هر فصل 50 و در چهار فصل 200 نفر) نفر انتخاب شدند و از نظر آلودگي به كنه ها مورد بررسي قرار گرفتند. سپس كنه ها با كليد هاي معتبر تعيين هويت شدند. يافته ها: كنه هاي جمع آوري شده از دو خانواده اگزوديده (7/91%) و آرگازيده (3/8%) بودند در سه جنسHyalomma (9/73%)، Rhipicephalus (8/17%) وArgas (3/8%) بوده، تعداد 6 گونه H. dromedarii (25/32%)، H. schulzei (35/26%)،H. marginatum (6/8%)، H. anatolicum (7/6%)،Rh. sangiiuneus (8/17%) و Argas persicus (3/8%) قرار دارند. گونه dromdareii H. (25/32%) داراي بيشترين فراواني در تابستان و بهار بوده است. نتيجه گيري: گونه هاي متنوعي از كنه ها در منطقه وجود دارند كه برخي از آنها مي توانند به عنوان ناقل بيماريها به انسان عمل كنند لذا اداره دامپزشكي با همكاري ساير ارگان ها بايد با توجه به پراكندگي كنه ها، در جهت كنترل آنها اقدامات مناسب را انجام دهند.

Background& Objectives: Ticks play a significant role as a vector of pathogens of domestic animals and are considered as the main vector for transmission of various diseases such as Tayloriosis, Babesiosis, Recurrent fever and CCHF to human being. This study was carried out to investigate the geographical distribution of ticks, of sheepʹs and Camels in Qom city, during 2010-2011. Material & Methods: in this study, sampling was performed and selected randomly seasonally in 25 villages from mountainous (%40) and plateau (%60) regions of province through one year during summer, autumn and winter 2010-spring 2011. From each village two animal husbandries and from each animal husbandry 3-4 animal (15 sheep in all seasons) and for camel, from 5 villages two animal husbandries and from each animal husbandry 5 animal (50 camel in each season) were selected and tested for tick infestation. Ticks were identified using valid identification keys. Results: The ticks were classified into two families: Ixodidae (7/91%) and Argazidae (3/8%). Three genera: Hyalomma (73.9%) ، Rhipicephalus (17.8%) , Argas (8.3%) and 6 species. The species of Hyalomma were H. dromedarii (32.25%), H. schulzei (26.35%), H. marginatum (8.6%), H. anatolicum (6.7%). Genus Rhipicephalus, comprised Rh. sangiiuneus (17.8%) and genus Argas has A. persicus (8.3%). only. Hy. dromedarii (32.25%) was recorded as the main species. Their highest seasonal frequency occurred in summer and spring seasons. Conclusion: there are various species of ticks in this area that some of the collected ticks can play an important role for transmission of vector borne disease to human; based on tick distribution veterinary authority and other officials should act for implementation of disease control.