پديد آورندگان :
حيدري، محمود نويسنده كارشناس مديريت امداد و سوانح، مسيول امداد و نجات جمعيت هلال احمر شهرستان داراب.فارس .ايران Heidari, M , خرم دل، كاظم نويسنده كارشناس ارشد روان شناسي، جمعيت هلال احمر استان فارس. فارس. ايران , , رخشاني، طيبه نويسنده دكتراي پزشكي،جمعيت هلال احمر استان فارس. فارس. ايران. , , شكوه، محمد كاظم نويسنده 4- كارشناس شهر سازي، شهردار داراب.فارس ايران ,
كليدواژه :
تصادفات رانندگي , رانندگان , خطا‌ها و تخلفات , عامل انساني
چكيده فارسي :
چكيده:
مقدمه: عامل انساني به عنوان مهم‌ترين عامل تصادفات جاده‌اي شناخته شده است. هدف پژوهش حاضر مقايسه نقش عامل انساني در بروز تصادفات رانندگان صنوف مختلف شهرستان داراب در زمستان 89 بود.
روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع توصيفي همبستگي بود. نخست از 4 گروه رانندگان اتوبوس، كاميون، تاكسي و سواري شخصي 130 نفر به روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند و پرسشنامه رفتار رانندگي منچستر (MDBQ) را تكميل كردند. داده‌هاي پژوهش با استفاده از آزمون تحليل واريانس چند راهه، ضرايب همبستگي و با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS تحليل شد.
يافته‌ها: نتايج تحليل واريانس نشان داد گروه‌ها در تمام عامل‌ها (اشتباهات، لغزش‌ها، تخلفات عمدي و تخلفات غيرعمدي) با يكديگر تفاوت معنادار دارند(05/0 > p). همچنين بيشترين ميزان نمرات در3 عامل اشتباهات، لغزش‌ها و تخلفات عمدي به ترتيب متعلق به گروه‌هاي رانندگان اتوبوس، كاميون، سواري و تاكسي بود؛ اما در عامل تخلفات غيرعمدي بيشترين نمرات به ترتيب متعلق به سواري، تاكسي كاميون و اتوبوس بود.
نتايج ضريب همبستگي نيز نشان داد سن با تمام خطا‌ها و تخلفات رابطه مثبت و معنادار دارد (05/0 > p). متغير تحصيلات با خطاي غيرعمدي خطرناك و اشتباه رابطه منفي و معنادار داشت (05/0 > p)؛ اما با عامل تخلف غير عمدي رابطه مثبت و معنادار داشت (05/0 > p). همچنين با تخلفات عمدي رابطه‌اي نشان نداد (05/0 < p). مدت سال‌هاي رانندگي و استفاده از كمربند ايمني با هيچ يك از عوامل رابطه معناداري نشان ندادند (05/0 < p).
نتيجه‌گيري: از آنجا كه بيشترين ميزان نمرات خطا‌ها و تخلفات به ويژه متعلق به رانندگان اتوبوس و كاميون بود، پيشنهاد مي‌شود به‌منظور كاهش ميزان تصادفات، ارزيابي‌هاي روان‌شناختي و آموزش‌هاي كافي در هنگام گزينش و ارايه گواهينامه و همچنين پس از آن به‌طور متناوب صورت پذيرد. .
كلمات كليدي: رانندگان، تصادفات رانندگي، عامل انساني، خطا‌ها و تخلفات.
چكيده لاتين :
Comparison of the role of human factor in road accidents in different driversʹ categories
Corresponding author: Heidari M, Expert of disaster relief management, Darab Red Crescent society, Fars, Iran
Email:M.heydari.res@gmail.com
Khoramdel K, MA in psychology, Fars Red Crescent society, Fars, Iran
Rakhshani T, MD, Fars Red Crescent society, Fars, Iran
Shokooh MK, Expert of Urbanism, Mayor of Darab Township, Fars, Iran
Received: 2011-12-22 Accepted: 2012-04-19
Abstract
Background:
Human factor is identified as the most important factor in road accident. The purpose of this research was to compare the role of human factor in road accidents in different driversʹ categories in Darab Township in 2010.
Methods:
In this descriptive-correlation research, firstly, four groups of drivers including bus, truck, taxi and private car drivers (130 drivers) were selected through purposeful sampling and completed Manchester Driving Behavior Questionnaire (MDBQ). Data was analyzed by using Multivariate analysis of variance (MANOVA), correlation coefficients and SPSS.
Findings:
According to the result, all groups had significant differences in all factors such as errors, lapses, aggressive and ordinary violation (P < 0.05); also the highest rate in 3 factors of errors, lapses and aggressive violation were related to bus drivers, truck drivers, private car drivers and taxi drivers respectively; but in ordinary violations the highest scores were related to private car, taxi, truck and bus drivers respectively. The findings of correlation coefficients were as follows: there were a significant and positive correlation between age and all types of errors and violence (P < 0.05); negative and significant correlation was found between education with dangerous and aggressive errors and lapses (P < 0.05); but positive and significant correlation was found between education and aggressive violation (P < 0.05); there was no correlation between education score and ordinary violation; also, no correlation was found between years of driving and wearing safety belt with errors and violence (P > 0.05).
Conclusion:
The results indicated that the highest scores were specially related to bus drivers and truck drivers. Therefore, it is recommended to perform psychological assessments and adequate training in order to reduce the accident rate at the time of selection and obtaining driving licenses and periodically thereafter.
Keywords: drivers, car accidents, human factor, errors, violence
