ارزيابي بلندمدت استراتژي‌هاي مديريت دام در شرايط خشكسالي (مطالعه موردي: عشاير استان فارس)

Long Term Evaluation of Livestock Management Strategies in Drought Conditions: Case Study of Nomads in Fars Province

خشكسالي و نوسانات آب و هوايي مهم ترين چالش هاي مديريت دام- مرتع براي دامداران عشايري است كه عمدتا به مراتع طبيعي وابسته هستند. بنابراين بررسي شيوه هاي مديريتي توليدكنندگان دام در طول دوره هاي خشكسالي بسيار حياتي است. هدف اين مقاله، ارزيابي استراتژي‌هاي مديريت دام شامل نقدكردن(فروش) جزيي دام و خريد علوفه تكميلي در شرايط خشكسالي براي دامداران عشايري است. بدين منظور از مدل برنامه ريزي رياضي چند دوره اي با در نظر گرفتن روند پوياي تعداد دام استفاده شد. داده هاي مورد استفاده با تكميل پرسشنامه از عشاير با روش نمونه گيري تصادفي چندمرحله اي و از اداره ي امور عشاير فارس جمع آوري شد. نتايج نشان داد كه استراتژي خريد علوفه درآمد ناخالص بزرگتري نسبت به استراتژي نقد كردن دام دارد. اما اين استراتژي نيازمند هزينه ي اضافي بالايي براي خريد علوفه است و در شرايطي كه خشكسالي گسترده اتفاق مي افتد، هزينه هاي اضافي منجر به كاهش سود خالص در همه ي سناريوها و ريسك بيشتر نسبت به سناريوهاي استراتژي نقد كردن گله مي شود. بهرحال، استراتژي خريد علوفه در خشكسالي هاي طولاني سود منفي نسبت به استراتژي فروش دام دارد و فشار تخريب مراتع را نيز شدت مي بخشد. استراتژي نقد كردن دام گرايش به مخاطره و استرس هاي مالي كمتري به طور بالقوه نسبت به استراتژي خريد علوفه دارد و در طول خشكسالي طولاني بهترين بازده خالص را نسبت به استراتژي خريد علوفه براي غلبه بر محدوديت عرضه علوفه ايجاد مي كند. بنابراين براساس نتايج، در بلندمدت استراتژي نقد كردن جزيي دام توصيه مي شود. طبقه بندي JEL : Q12, C61, D24 .

Droughts and climatic fluctuations are the most important challenges of the range-livestock management for ranchers of nomadic which largely depend on natural rangeland. The purpose of this paper is to evaluate livestock management strategies including partial liquidation and purchasing additional feed during periods of drought for nomadic ranchers. For this purpose, a multi-period, linear programming model coupled with the dynamic process of animals was applied. The data are collected by questionnaire completion of chosen sample into nomadic communities with multi-stage random sampling method and by Affairs Organization of Nomads Fars province. Results indicate that purchasing additional feed is able to carry larger herds during the drought. Therefore purchasing additional forage has a larger gross income than partial liquidation of livestock but requires additional costs for purchasing additional feed as compared with partial liquidation strategy. These additional costs lead to decreased net returns in all scenarios and are more risky than partial liquidation scenarios when extended drought occurs. However, the purchasing additional feed has negative impact on profitability compared to partial liquidation of livestock in the long run drought and increase degradation intensity of rangelands. The partial liquidation of livestock tends to be less risky and create potentially less financial stress than purchasing additional feed and during drought results in better net returns than purchasing feed to overcome constrained forage supplies. Therefore base on the results, in the long run partial liquidation of livestock is recommended