بررسي تاثير برنامه فلسفه براي كودكان در پرسش‌گري و تفكر انتقادي دانش‌آموزان پايه‌هاي سوم تا پنجم ابتدايي (9 - 11ساله) دبستان علوي شهر ورامين

The Impact of Teaching Philosophy for Children on Questioning and Critical Thinking of Iranian Elementary School Girls

هدف از اين پژوهش بررسي تاثير اجراي برنامه فلسفه براي كودكان بر پرورش توانايي پرسش‌گري و تفكر انتقادي دانش‌آموزان دختر پايه‌هاي سوم تا پنجم دبستان علوي شهر ورامين در سال تحصيلي 1387 - 1388 بود، كه از اين ميان تعداد 34 نفر دانش‌آموز دختر، 17 نفر گروه گواه و 17 نفر گروه آزمايش، به روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب شدند. در جمع‌آوري داده‌ها، از شيوه سنجش توانايي پرسش‌گري و آزمون سنجش تفكر انتقادي استفاده و ضرايب اعتبار و پايايي آن محاسبه شد. داده‌ها با استفاده از تحليل مقايسه ميانگين (T-test) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. پژوهش حاضر مبتني‌بر فرض تاثير آموزش فلسفه براي كودكان بر پرورش توانايي پرسش‌گري و تفكر انتقادي دانش‌آموزان دختر مقطع دبستان است و براي بررسي فرضيه پژوهش از روش آزمايشي، پيش‌آزمون، و پس‌آزمون با گروه كنترل استفاده شد. يك كارگاه ده جلسه‌اي (هفته‌اي يك جلسه) تشكيل شد و از روش كلاس‌داري به‌شيوه حلقه كندوكاو (community of inquiry) شارپ ـ ليپمن و از داستان‌هاي فكري فليپ كم و رابرت فيشر بهره گرفته شد. نتايج پژوهش نشان داد كه اجراي برنامه آموزش فلسفه براي كودكان، با روش حلقه كندوكاو، مي‌تواند بر پرورش توانايي پرسش‌گري و تفكر انتقادي در دانش‌آموزان دختر مقطع دبستان موثر واقع شود و تاثير مثبتي بگذارد. نتايج اين پژوهش با يافته‌هاي تحقيقات انجام‌شده در داخل و خارج از كشور هماهنگي دارد.

The present study aimed to examine whether teaching philosophy for children could have a positive impact on the development of questioning and critical thinking ability of the third to fifth grade elementary school girls in a school in Varamin, Iran in 2008-2009 academic year. To this end, 34 students were selected through simple random sampling and assigned to an experimental and a control group, each group consisting of 17 participants. For collecting the data, the revised version of the questioning ability measurement style was used. The revised version of the Critical Thinking Measurement Test (Naji, Tabatabaei, & Khorramdel) was administered to the participants of the study after estimating its reliability and validity. The scores of the participants in the two groups were compared through independent samples t-test after the intervention. To test the hypothesis of the study, a pretest-posttest experimental design was used. The course consisted of 10 consecutive sessions and met once a week. The classes were conducted through using the class management method as well as Sharp-Lipman inquiry cycle to teach the modified versions of Philip Cam’s and Robert Fisher’s stories. In addition to the quantitative method, the behavior and performance of the participants (observations of teachers, parents, trainers, and tutors) was reported. The results revealed that teaching philosophy to children had an effect on the improvement of reasoning and critical thinking of the students. Furthermore, further improvement in students’ thinking skills was signified. The findings of the study were compatible with the similar studies carried out in the field.