جذب سرب و عناصر غذايي به‌وسيله گياه چمن شور تحت اثر سطوح مختلف سرب در خاك

Lead and Nutrients Uptake by Aeluropus littoralis under Different Levels of Lead in Soil

گياه‌پالايي يكي از تكنولوژي‌هاي اكولوژيك اصلاح خاك‌هاي آلوده به فلزات سنگين محسوب مي‌شود. در اين تكنولوژي معرفي گياهان جديدي كه توانايي جذب و انتقال آلودگي به اندام هوايي را دارند، به عنوان يك راهبرد اميدبخش مطرح مي‌باشد. بدين منظور، در يك آزمايش اسپليت پلات در زمان در قالب طرح كاملاً تصادفي با 5 تكرار اثر غلظت‌هاي 0، 500، 1000، 2000، 4000 و 8000 ميلي‌گرم سرب در كيلو‌گرم خاك بر رشد، وزن خشك و جذب سرب و عناصر غذايي به‌وسيله گياه چمن شور، در شرايط گلداني مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين بررسي نشان داد كه مصرف سرب موجب كاهش رشد و توليد ماده خشك گياه شد. اثر غلظت‌هاي مختلف سرب بر جذب عناصر پرمصرف و كم مصرف معني‌دار بود. مصرف سرب باعث كاهش جذب روي و آهن و افزايش جذب منيزيم بخش هوايي گياه شد. حداكثر تجمع سرب در ريشه در تيمار 8000 ميلي‌گرم در كيلو‌گرم و به مقدار 7/155 ميلي‌گرم سرب در كيلو‌گرم ماده خشك بود. بيشترين ميزان انتقال سرب به بخش هوايي (531 ميلي‌گرم در كيلو‌گرم ماده خشك گياه) در تيمار 4000 ميلي‌گرم سرب در كيلو‌گرم خاك وجود داشت. با توجه به نتايج، گياه چمن شور داراي توانايي مناسبي در انتقال سرب به بخش هوايي خود مي‌باشد كه مي‌تواند به عنوان فاكتور مطلوب براي استفاده از آن در استخراج گياهي و پاك‌‌سازي خاك‌هاي آلوده به سرب باشد.

Phytoremediation has been proposed as an ecological remediation technology for soils polluted with heavy metals. In this technology introduction of new plants having heavy metals uptake and translocation ability to shoot is considered as a promising strategy. In a pot culture experiment, effects of 0, 500, 1000, 2000, 4000 and 8000 mg Pb kg-1 soil were investigated on growth and uptake of lead and some nutrients in Aeluropus littoralis plant. The results showed Pb application reduced plant growth and dry matter production. Different concentrations of Pb had significant effects on macro and micro nutrients uptake by A. littoralis. The maximum Pb accumulation in root (155.7 mg kg-1) was for the treatment of 8000 mg Pb kg-1 soil. The highest translocation of Pb (531 mg/kg dry matter) into shoot was observed at the treatment of 4000 mg Pb kg-1 soil. Results indicated that A. littoralis had an appropriate performance in Pb translocation to shoot. This characteristic is an important factor of this plant that can play key role in phytoextraction and cleaning up of Pb contaminated soil.