واكاوي همديد آتش‌سوزي در جنگل‌هاي شمالي ايران مورد: استان‌هاي گيلان و گلستان

Synoptic analysis of forest burning in North of Iran Case study: Guilan and Golestan provinces

هدف اين مطالعه بررسي همديد آتش‌سوزي‌هاي جنگل در ناحيه خزري است. براي اين منظور، اطلاعات روزانه آتش‌سوزي سال‌هاي1383-85 شامل روز وقوع آتش‌سوزي، منطقه آتش‌گرفته و مساحت سوخته‌شده از اداره‌هاي كل منابع طبيعي استان‌هاي منطقه و داده‌هاي روزانه هواشناسي براي دوره مورد نظر از سازمان هواشناسي كشور گرفته شده است. در اين تحقيق از شش ايستگاه در سواحل درياي خزر و شش ايستگاه در جنوب رشته‌كوه‌هاي البرز براي مقايسه داده‌هاي اقليمي استفاده شده است. تحليل‌هاي همديد نيز با استفاده از نقشه‌هاي سايت NOAA در ساعت‌هاي صفر و 12 و در چهار سطح 1000، 850، 700 و 500 هكتوپاسكال صورت گرفته است. مولفه‌هاي U وV در اين چهار سطوح در ساعت‌هاي صفر و 12 محاسبه و تحليل شده‌اند. نتاج تحقيق نشان مي‌دهد وقوع پديده آتش‌سوزي هم‌زمان با حضور زبانه كم‌ارتفاعي در سطوح مياني جو است كه محور آن در شرق درياي مديترانه روي كشورهاي تركيه و عراق قرار مي‌گيرد. اين سامانه در غرب دامنه‌هاي تالش و جنوب رشته‌كوه‌هاي البرز بارش ايجاد كرده و در دامنه‌هاي شرقي تالش و شمال البرز موجب باد گرم و خشك شده كه مي‌تواند توجيه‌كننده آتش‌سوزي‌هاي منطقه باشد.

The purpose of this paper is a synoptic survey on forest burning in Guilan and Golestan provinces. In this regard, daily data of forest burning including: fire catching day, fire districts and fire areas have been received from natural resources organization in each province and also daily meteorological data have been obtained from national meteorological organization in periods of 2005-2007.In this research, six stations on the Caspian Sea coastal area and six stations in the south of Alborz Mountains are used to determine and compare the climate data. The synoptic analysis also performed by using NOOA air map on 00 and 12 for 4 levels including: 1000, 850, 700 and 500 hpa. The U & V components were calculated and analyzed in the mentioned levels. The results show that fire phenomena occur simultaneously when the presence of an upper level axis center is on east of Mediterranean Sea over the turkey and Iraq. Precipitation on western slopes of Talesh Mountains and southern slopes of Alborz Mountains occurs but in eastern slopes of Talesh Mountains and northern slopes of Alborz Mountains causes a hot and dry wind that could be the main reason of the forest fire in the studied area.