مديريت مسيرهاي راهپيمايي با رويكرد پدافند غيرعامل، مطالعه موردي: كلان‌شهر اصفهان

Management of March paths with Regard to passive defense approach; (Case study: Isfahan metropolitan)

امروزه، برنامه‌ريزي و مديريت بحران شهري جايگاه ويژه‌اي در حوزه مسايل شهري پيدا كرده است. وقوع بحران‌هاي انساني متعدد در شهرها و كلان‌شهرهاي دنيا و نياز به برنامه‌ريزي و مديريت اين‌گونه بحران‌ها سبب شده است تا مديران و برنامه‌ريزان شهري نياز به تحقيق و پژوهش بيشتر در اين زمينه را به‌خوبي احساس كنند. گاهي، وقوع بحران‌هاي انساني از‌قبيل شورش‌ها و آشوب‌هاي شهري در شهرها و كلان‌شهرها و حوادث ثانويه ناشي از آن‌ها (خسارت به اموال عمومي، ونداليسم و سرقت) در برهه‌اي، باعث نبود امنيت در شهرها شده است و مديريت آن‌ها راهكارهايي اساسي را طلب مي‌كند. مسيرهاي هشت‌گانه راهپيمايي شهر اصفهان كه هر ساله در روزهاي خاصي از سال جمعيت انبوهي را در خود مي‌پذيرد، ممكن است در معرض هر‌گونه بحران احتمالي قرار بگيرد. وقوع بحران در اين مسيرها نه‌تنها خسارت‌ها و تلفات مالي و جاني فراواني به‌بار مي‌آورد؛ بلكه تجمع جمعيت در اين مسيرها نيز ممكن است باعث كاهش كارايي سازمان‌هاي متولي بحران در اين مسيرها شود. فرضيه تحقيق اين است كه مسيرهاي راهپيمايي شهر اصفهان با توجه به تراكم كاربري‌ها در معرض آسيب‌پذيري قرار دارند. مطالعات ميداني، پراكندگي فضايي كاربري‌ها در نقشه‌هاي ترسيمي با GIS و محاسبات پژوهشگران حاكي از آسيب‌پذيري بالاي مسيرهاي پنج، هشت و شش است. در‌ضمن، هنگام وقوع بحران كارايي سازمان‌هاي متولي بحران نيز كاهش مي‌‌يابد و اين كاهش در مسير اول و سوم بسيار بارزتر است. بنابراين به‌جاي مسيرهاي با آسيب‌پذيري بالا مسيرهاي جديد پيشنهاد شده و براي ساير مسيرها نيز در‌جهت كاهش خسارت‌ها و تلفات، راهبردهاي مديريتي معرفي شده است.

Now- a -days, urban crisis planning and management is a considerable point in urban issues. Various human crisis occurrence in metropolitans and cities around the world and needs for planning and management of these crisis have made urban managers to research and study in this field completely. Sometimes, human crisis such as urban riots and unrests occur in cities and metropolitans and some damages and injuries take place as the results of them such as public property destruction, vandalism and rubbery, which cause insecurity in cities and its management needs to have proper strategies. Existing 8 marching paths in Isfahan, a city with great amount of population and hosting tourists can be subject of any probable crisis. Crisis occurrence in these paths not only causes great financial damages and deaths, but also gatherings in these paths may reduce efficiency of the crisis management agencies. Hypothesis of the research is: marching paths of Isfahan are exposed to vulnerabilities due to density of population in limited areas. Field observations, special distribution of land-uses in GIS maps and researcher’s calculations indicate that path number 5, 6, and 8 have the most vulnerability. The efficiency of crisis management agencies will be reduced during crisis and this reduction is more evident in first and third path. So instead of high vulnerable paths, new paths have been suggested and for the other paths suitable management strategies have been offered to reduce damages and losses.