اثر تنش شوري با محلول هاي ايزواسمزي كلريد سديم و پلي اتيلن گلايكول بر جوانه زني و رشد دو گونه مرتعي cristatum Agropyronو Agropyron elongatum

The effect of salt stress on germination and growth of Agropyron cristatum and Agropyron elongatum with iso- osmotic solutions of sodium chloride and Polyethylene glycol 6000

تنش شوري از عوامل موثر در جلوگيري از جوانه زني و استقرار گياهچه محسوب مي گردد. نمك ها در روند جوانه زني با محدود كردن مقدار آب در دسترس (اثر اسمزي) و يا به سبب صدمات ناشي از ورود يون ها، در روند متابوليسم (اثر يوني) موثر مي باشند. به منظور بررسي اثر تنش يوني و اسمزي ناشي از وجود نمك در محيط بذر دو گونه cristatum Agropyronو Agropyron elongatum از محلول هاي ايزواسمزي كلريد سديم (NaCl) و پلي اتيلن گلايكول 6000 (PEG 6000) در سطوح تنش اسمزي صفر، 4 و 8 بار براي القا اثر يوني و اسمزي استفاده شد. آزمايش فاكتوريل (3×2×2) در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار و 50 بذر در هر تكرار انجام شد. درصد جوانه زني، سرعت جوانه زني، طول ساقه چه و شاخص بنيه بين دو گونه Agropyron با افزايش سطح اسمزي تنش، روند كاهشي معني داري را نشان دادند. به طوري كه تنها طول ريشه چه بين سطوح تنش صفر و 4 بار تفاوت معني داري نشان نداد. محلول هاي ايزواسمزي NaCl و PEG 6000 در گونه A. cristatum تفاوت معني داري نشان نداد، ولي در گونه A. elongatum بين اين دو محلول تفاوت معني داري (0.05 > P) مشاهده شد. اين مطالعه نشان داد PEG 6000 به عنوان القاگر عامل اسمزي شوري، اثر بازدارندگي بيشتري نسبت به محلول NaCl به عنوان عامل يوني داشت. هر چند، با افزايش سطح تنش از شدت متوسط به زياد، بر ميزان سميت يوني اضافه شد. اين بررسي نشان داد كه گونه A. elongatum به لحاظ مقاومت به شوري از گونه A. cristatum مقاومتر است.

Salt and osmotic stresses are responsible for both inhibition or delayed seed germination and seedling establishment. Salts may affect seed germination by either restricting the supply of water (an osmotic effect) or causing injuries through involvement of their ions into the metabolic processes (ionic effect). The aim of the study was to determine the effect of salt and osmotic stresses on Agropyron cristatum and Agropyron elongatum seeds. In this respect, iso-osmotic solutions of sodium chloride (NaCl) and Polyethylene glycol 6000 (PEG 6000) under osmotic stress levels of (0, 4 and 8 bars) were applied to induce osmotic and ionic effects. The applied experimental design was completely randomized design with a three-factor factorial (2×2×3) arrangement in three replications and 50 seeds per replication. Germination percentage, germination rate, shoot length and vigor index showed significant reduction due to higher osmotic tensions on both Agropyron species. Only root length had no statistically significant difference between stress levels 0 and 4 bars. Iso-osmotic solutions of NaCl and PEG 6000 in A. cristatum did not show statistically significant difference, but in the case of A. elongatum significant differences were observed between these two iso- osmotic solutions. This study showed that PEG 6000 as an osmotic agent of salinity had more inhibition effect rather than ionic effect of Nacl. However, the toxicity of ionic effects was raised by increase of osmotic stress levels. This study showed that the tolerance of A. elongatum against salinity was more than A. cristatum species.