تاثير عوامل اصلي اكولوژيك بر درصد بازده اسانس درختچه مورد (Myrtus communis L.) در رويشگاه هاي مختلف جنگلي استان لرستان

The effect of main ecological factors on essence yield percent of myrtus communis in different forest sites of Lorestan province

مقدمه: مورد Myrtus communis درختچه هميشه سبزي است كه از خانواده Myrtaceae مي باشد. در نظر گرفتن ويژگي هاي محل رويش و موقعيت گياه در طبيعت از عمده عواملي است كه مي تواند بر ميزان اسانس و مواد موثره گياه تاثير زيادي داشته باشد. مواد و روش ها: به منظور بررسي تاثير عوامل اصلي اكولوژيكي موثر بر ميزان اسانس درختچه مورد، ازچندين رويشگاه اصلي مورد دراستان لرستان نمونه برداري به عمل آورده و از هر منطقه 40 گرم برگ خشك اسانس گيري شد و درصد بازده اسانس برگ هاي مناطق مختلف به دست آمد. علاوه بر آن مولفه هاي اصلي فيزيوگرافيك هر كدام از رويشگاه ها (شيب، جهت دامنه، ارتفاع از سطح دريا) نيز اندازه گيري شد. از بين عوامل اكولوژيك قابل اندازه گيري نيز عناصر سديم، پتاسيم، منيزيوم و كلسيم و ميزان اسيديته و شوري خاك مورد اندازه گيري قرار گرفت. بحث و نتيجه گيري: رويشگاه كركي كمترين ميزان توليد اسانس را در بين رويشگاه هاي مورد استان لرستان به خود اختصاص داده است. همچنين در مجموع جهت جنوب غربي با جهت هاي شمالي و جنوبي به لحاظ ميزان اسانس تفاوت معني داري نشان داد. يافته ها: نتايج حاصل از ضريب همبستگي پيرسون، وجود ارتباط مستقيم معني دار بين ارتفاع از سطح دريا و درصد بازده اسانس (358/0r= و049/0p= ) و همچنين ارتباط معكوس بين ميزان سديم خاك و درصد بازده اسانس (405/0r = و 027/0p = ) را نشان داد. بين درصد بازده اسانس در رويشگاه هاي مختلف و همچنين جهات جغرافيايي مختلف اختلاف معني داري مشاهده گرديد.

Background : Myrtus communis is an ever green shrub from myrtaceae family. Site conditions in nature have major role in essence yield percent that affect on the components of plants. Materials and Methods: In order to determine the effects of ecological factors on essence yield, several sites were sampled in Lorestan province. The essences were taken from 40 g of leaves in each site. Furthermore, major physiographic components (slope, aspect, altitude) were recorded. Soil components, pH, and electrical conductivity (EC) from measurable ecological factors were measured. Results: The results showed direct correlation between altitude and essence yield percent (r=0.358, p=0.049) as well as inverse correlation between the amount of sodium of soil and essence yield percent (P=0.027, r=-0.405). There was significant different among essences of studied sites and different geographical directions. Conclusion: The least essence yield percent belongs to Korki site. Taken together, south west direction has significant difference with south and north directions in the essence yield percent.