تاكسونومي عددي سرده سالويا (نعناييان) با تاكيد بر گروه‌هايD و E فلورا ايرانيكا در شمال شرق ايران

Numerical Taxonomy of the Genus Salvia L. (Lamiaceae) Emphasizing the groups D and E of Flora Iranica in Northeast Iran

سرده سالويا1متعلق به تيره نعناعيان2، داراي پراكنش وسيع جهاني است و مراكز تنوع آن در مديترانه و آسياست. تغييرات مورفولوژيكي در اين سرده داراي گستره بسيار وسيعي است و شباهت بين گونه‌ها زياد است، چنان‌كه تشخيص مورفولوژيكي گونه‌هاي اين سرده با كليدهاي شناسايي موجود در فلورها سخت و طاقت‌فرسا است. در اين تحقيق، 13 گونه اين سرده در شمال شرق ايران براي ارايه كليد شناسايي واضح و كامل‌تر بررسي ريخت‌شناسي )مورفومتريك) شدند. در اين بررسي، 79 صفت كمي و كيفي ريخت‌شناسي (رويشي و زايشي) بر روي بيش از 350 نمونه هرباريومي و جمع آوري شده از جمعيت‌هاي مختلف اندازه‌گيري شدند. داده‌ها با استفاده از آناليزهاي مولفه اصلي و تك متغيره ارزيابي شدند. صفاتي مانند شكل غنچه گل، حلقه كرك‌هاي درون جام و بيرون‌زدگي جام گل در جدايي گونه‌هاي اين جنس موثر بودند. گونه سالويا شريفي3 نيز براي اولين بار از استان‌هاي خراسان جنوبي و شمالي گزارش مي‌شود.

Salvia (Lamiaceae) is a cosmoplitan genus with two important centers of diversity, corresponding to Asia and Mediterranean areas. In this genus morphological variations and similarity among species are very high as morphological identification of the species is difficult using identification keys of floras. In this research, 13 species of the genus were investigated to provide an identification key based on morphological characters in Northeast of Iran. In this study, we examined more than 350 herbarium and collected specimens of different populations and measured 79 quantitative and qualitative (vegetative and generative) characters. The results of the multivariate analysis (principal component analysis) and Nonparametric Test (K independent samples) indicate that the morphological characters such as blossom shape, ring of trichome inside of corolla and protrusion style differentiated the Salvia species. For the first time, the species Salvia shariffi is reported in the Jonoubi and Shomali Khorassans.