چاقي و برخي عوامل اجتماعي اقتصادي مرتبط با آن: يك مطالعه اپيدميولوژيك

Obesity and its socio-demographic related factors: an epidemiological study

هدف اصلي اين مطالعه بررسي ميزان شيوع چاقي و مقايسه آن بين شهرستانهاي استان گلستان و نيز بررسي برخي عوامل مرتبط با آن در اين استان بود كه بر روي افراد بالغ سنين 65-15 سال در طي 5 سال منتهي به سال 1388 به اجرا در آمد. اطلاعات آنتروپرومتري و دموگرافيك از 6489 نمونه جمع‌آوري شده و چاقي بر اساس شاخص نمايه توده بدني (BMI) طبقه‌بندي گرديد. ميزان شيوع اضافه وزن و چاقي در استان گلستان در مردان بترتيب 32/4 درصد و 14/1درصد و در زنان بترتيب 30/5 درصد و 8/31 درصد بود كه اختلاف از نظر ميزان شيوع چاقي بين دو جنس معني‌دار بود (0/001=P). همچنين ميزان شيوع اضافه وزن و چاقي در مناطق شهري بترتيب 7/33 درصد و 25/5 درصد و در مناطق روستايي 29/9 درصد و 21/2 درصد بود كه اختلاف بين آنها از نظر دو شاخص مذكور معني‌دار بود (0/001=P). وفق نتايج 54/5 درصد افراد استان گلستان دچار اضافه وزن و يا چاقي بودند كه كمترين و بيشترين ميزان شيوع بترتيب در شهرستانهاي راميان (4/25درصد) و بندرگز (61/3 درصد) مشاهده شد. خطر نسبي ابتلا به چاقي در مناطق شهري 1/2 برابر مناطق روستايي، در زنان 2/8 برابر مردان، در افراد با وضعيت اقتصادي خوب 1/4 برابر افراد فقير و در افراد بيسواد 2/2 برابر افراد با تحصيلات دانشگاهي مشاهده گرديد. در استان گلستان از هر صد نفر، حداقل سي و يك نفر مبتلا به اضافه وزن و بيست و سه نفر مبتلا به چاقي بودند كه مردم شهرستان‌هاي بندرگز و راميان بترتيب بيشتر و كمتر از ديگر مناطق استان از اين مشكل رنج مي‌بردند. بيسوادي و بهبود وضعيت اقتصادي از عوامل اجتماعي موثر بر اضافه وزن و چاقي در استان گلستان بود.

Objective(s): To assess the obesity among 15-65 years old, some related factors and its comparison among the 11 districts during five years leading to 2010 in Golestan province. Methods: This is a descriptive-analytical study that established on the 6489 cases that were chosen by cluster and random sampling. Sample size estimated based on 0.05 accuracy and 95% confidential interval. Data collected by questionnaire and anthropometric measurements were made for all samples. Obesity defined based on BMI classification. Spss.16 soft-war was used for statistical analysis. Results: Prevalence of overweight and obesity in Golestan province were in men 32.4% and 14.1% and in women 30.5% and 31.8%, respectively. Statistical differences were significant between gender(P=0.001).The prevalence of overweight and obesity in urban areas were 33.7% and 25.5% and in rural area were 29.9% and 21.2%, respectively. Statistical differences were significant between location area (P=0.001).Totally, 54.5% of adult people in Golestan province suffer from overweight or obesity and they were prevalent in Ramian (45.2%) and in Bandar Gaz (61.3%) as the lowest and highest among Golestan districts, respectively. The odds ratio for obesity estimate was 1.28 [95% CI: 1.14-1.44] for urban area compared to rural area; 2.83 [95% CI:2.50-3.20] for women compared to men; 1.45 [95% CI: 1.21-1.74] in good economic group compared to poor economic group and 2.23 [95% CI:1.53-3.25] in illiterate people compared to college educated people. P=0.001 obtained for all of groups. Conclusion: In Golestan province, 31 and 23 cases from every hundred people suffer from overweight and obesity, respectively. Bandar Gaz and Rummian districts were suffering from obesity more than and less than other regions, respectively. Illiteracy and improving economic are the risk factors for the obesity and overweight in this area.