تاثير دو گونه دارواش (Viscum album L. و Arceuthobium oxycedri (D.C.) M. Bieb.) بر فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان گونه‌هاي ميزبان آلوده به دارواش در منطقه چهارباغ گرگان

Effect of two species of mistletoe (Viscum album L. & Arceuthobium oxycedri (D.C.) M. Bieb.) on activity of antioxidant enzyme of infected host species in Gorgan forests

دارواش يك گياه هميشه سبز، پايا و انگلي است كه همه آب و عناصر ضروري خود شامل نيتروژن و يك بخش كوچك از غذاي خود را از درخت ميزبان و توسط يك اندام ريشه مانند به نام هوستوريوم دريافت مي‌كند. اين گياه از نظر پزشكي و دارويي بسيار اهميت داشته و بسياري از اثرهاي آن در درمان بيماريها به اثبات رسيده‌است. دو گونه Viscum album L. (دارواش حقيقي) و Arceuthobium oxycedri (D.C.) M. Bieb. (دارواش كاذب) هر دو از خانواده Viscaceae و به‌عنوان اپي‌فيت هستند. ميزبان غالب V. album در منطقه‌اي از جنگل گرگان با ارتفاع 700 متر از سطح دريا، گونه انجيلي (Parrotia persica (D. C.) C. A. Mey.) و در منطقه‌اي با ارتفاع 1800 متر از سطح دريا، گونه ممرز (Carpinus betulus L.) است و ميزبان A. oxycedri (D. C.) M. Bieb. در ارتفاع 2200 متر از سطح دريا، يك گونه ارس (Juniperus polycarpus L.) است. در اين پژوهش، برگ و سرشاخه‌هاي گونه‌هاي انگل و ميزبان از ارتفاعات ذكر شده جمع‌آوري شد. از هر گونه به صورت تصادفي 3 درخت آلوده به دارواش و در كنار هر يك درختي سالم با شرايط قطر و ارتفاع تقريباً يكسان به‌عنوان شاهد انتخاب شد و اثر آلودگي اين انگل‌ها بر فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان گونه‌هاي ميزبان بررسي شد كه شامل 3 آنزيم كاتالاز، پراكسيداز و آسكوربات پراكسيداز بود. نتايج نشان داد كه آلودگي دارواش، گياه ميزبان را با نوعي تنش كم‌آبي مواجه مي‌كند و به همين دليل ميزان فعاليت اين آنزيم‌ها در ميزبان آلوده افزايش مي‌يابد. در مورد كاتالاز، درختان انجيلي و ممرز آلوده به دارواش و غيرآلوده تفاوت معني‌داري را در ميزان فعاليت اين آنزيم نشان ندادند؛ ولي در ارس نر آلوده و غيرآلوده و ارس ماده آلوده و غيرآلوده داراي تفاوت معني‌داري بود. فعاليت آسكوربات پراكسيداز در همه پايه‌هاي مورد بررسي داراي تفاوت معني‌داري بود. فعاليت پراكسيداز نيز در همه نمونه‌هاي آلوده به دارواش در مقايسه با نمونه‌هاي غيرآلوده افزايش يافت و داراي تفاوت معني‌داري بود. اما در هيچ يك از نمونه‌ها، فعاليت اين 3 آنزيم تحت تاثير جنسيت نبوده‌است.

Mistletoe is an evergreen, perennial and epiphytic plant of Loranthaceae which obtains all of its required water and nutrients such as Nitrogen and a small part of the food from the host plant by a root-like organ called "Haustorium". This plant is very important in terms of medical and pharmaceutical and some of its effects in the treatment of many diseases have been proved. Two species of "Viscum album L." and "Arceuthobium oxycedri (D.C.) M. Bieb." both from the family Viscaceae are epiphytic plants. The dominant hosts of Viscum album L. in Gorgan forest are Parrotia persica (D.C.) C.A.Mey and Carpinus betulus L. respectively in altitude of 700 m and 1800m (above sea level). The host of Arceuthobium oxycedri (D.C.) M. Bieb is Juniperus polycarpus L in 2200m (above sea level). In this study, leaves and twigs of mistletoe and the host were collected. Three infected hosts from each species and three uninfected trees as control with similar conditions of diagonal and height were randomly selected, and the effects of these epiphytes on activity of antioxidant enzymes of the host plants, including Catalase, Peroxidase and Ascorbate peroxidase, were studied. The results showed that the infection of epiphyte caused drought stress in host plant and the activity of these enzymes was increased. The activity of Catalase in infected and uninfected hosts of V.album (P. persica and C. betulus) did not show significant differences, but in host of A. oxycedri (J. polycarpus) in male and female trees significant differences were observed. Activity of Ascorbate peroxidase and Peroxidase was significantly increased in all of infected hosts. But in none of the samples, activity of these enzymes was not dependent on the genus.