تاثير روش‌هاي خاك‌ورزي بر ميزان مقاومت فروروي خاك، شاخص‌هاي فني و عملكرد گندم

Effects of Tillage Practices on Soil Penetration Resistance, Technical Parameters and Wheat Yield

اين تحقيق به‌منظور بررسي اثرات روش‌هاي خاك‌ورزي با تاكيد بر عمق نفوذ ادوات بر ميزان مقاومت فروروي، شاخص‌هاي فني و عملكرد گندم انجام گرديد. آزمايش در قالب طرح بلوك‌‌هاي كامل تصادفي و در سه تكرار و در دو سال اجرا شد. تيمارها شامل چهار روش خاك‌ورزي گاوآهن برگردان‌دار+ دو بار ديسك+ ماله (CT)، دو بار ديسك+ ماله (RT)، زيرشكن+ دو بار ديسك+ ماله (S1D) و زيرشكن+ روتيواتور (S1R) بود. نتايج داده‌هاي برداشت شده از ميزان مقاومت فروروي خاك نشان داد كه در اواخر فصل رشد، خاك مجدداً تراكم خود را در عمق‌هاي مختلف به‌دست آورد، ولي با توجه به آنكه ميزان نفوذ تجمعي آب آبياري در اواخر دوره رشد، در تيمارهاي زيرشكني بيشتر بود مي‌توان بيان داشت كه زيرشكني سبب ايجاد شيارهاي باريك پايدار در خاك گشته است. همچنين در تيمارهاي S1D و S1R ميزان مصرف سوخت به ميزان 2/2 و 44/10 ليتر در هكتار و زمان انجام عمليات به ميزان 58/0 و 54/1 ساعت در مقايسه با تيمار CT كاهش يافت. نتايج بررسي عملكرد دانه نشان داد كه اگر به صورت ساليانه عمليات زيرشكني به جاي گاوآهن برگردان‌دار به كار گرفته شود، عملكرد دانه 5/8 درصد افزايش خواهد يافت. روش‌هاي زيرشكني را مي‌توان به‌دليل برتري در شاخص‌هاي فني و همچنين حذف عمليات ماخار3 و كاهش تراكم كاري در زمان كشت محصول داراي برتري دانست. همچنين روش‌هاي زيرشكني سبب 22 درصد افزايش عملكرد دانه نسبت به روش كم‌خاك‌ورزي گرديد.

This study was carried out to evaluate the effects of tillage practices (with different depths) on soil penetration resistance, technical parameters and grain yield of wheat crop. The experiment was conducted as a randomized complete block design with three replications for two years. Treatments included: moldboard plow fallowed by two passes of disc harrow and leveler (CT), two passes of disc harrow plus leveler (RT), subsoiler fallowed by two passes of disc harrow and leveler (S1D) and subsoiler fallowed by rotivator (S1R). The results showed that soil compaction and penetration resistance increased at the end of growth stages because of irrigation operations and cohesion force of soil particles. However due to increasing of cumulative infiltration, it can be concluded that subsoiler caused the formation of micro cracks in different depths of soil. From technical indices viewpoint comparing to CT treatment, S1D and S1R treatments saved fuel consumption up to 2.2 and 10.44 lit ha 1 and tillage operation time up to 0.58 and 1.54 h ha-1, respectively. The result of grain yield assessment showed an increase of 8.5% in grain yield after replacing moldboard plow with annual subsoiling. Subsoiling has advantages such as, good technical indices, elimination of preplanting irrigation and fewer operations in planting time. Finally, subsoiling increased grain yield by 22% as compared to reduced tillage practice.